بیان مسئله
یکی از معضلات سلامت در سراسر دنیا، بهویژه با افزایش امید به زندگی، بروز زوال عقل یا دمانس در سنین کهنسالی است. کاهش حافظه، قدرت تفکر، مهارتهای موقعیتیابی و عدم توانایی تدریجی در انجام کارهای روزمره، از جمله علایم آن هستند. تاکنون درمان قطعی برای این بیماری بهدست نیامده و دارودرمانی برای کنترل علایم موثر است. اختلال شناختی بهمعنای داشتن مشکلاتی در ارتباط با حافظه و تفکر است، اما نه بهاندازه افراد مبتلا به دمانس. بااینوجود، بهعنوان یک عامل خطر برای آن محسوب میشود.
با توجه به اینکه مراقبت از این بیماران مشکل است و بار زیادی را نیز بر دوش نظام سلامت هر کشوری وارد میکند، استفاده از رویکردهای مختلف برای بهبود و کنترل علایم مورد توجه قرار گرفته است. در این راستیآزمایی، برآنیم تا به بررسی تاثیر بازیهای ویدیویی حرکتی در بهبود وضعیت بیماران مبتلا به زوال عقل و اختلال شناختی بپردازیم.
تاثیر بازیهای ویدیویی حرکتی در بهبود وضعیت بیماران مبتلا به زوال عقل و اختلال شناختی
یافتههای محققین روانشناسی کانادا حاکی از آن است که انجام بازیهای ویدیویی ممکن است از ابتلا به زوال عقل در افراد مسن پیشگیری کند. همچنین دانشمندان علوم اعصاب بریتانیا نشان دادند که این بازیها میتوانند به ترمیم حافظه افراد و رفع برخی از علائم کاهش شناختی در مراحل اولیه زوال عقلی کمک کنند. علاوهبر این، نمره حافظه افرادی که بیش از یک ماه مشغول به این دسته از بازیها بودند، حدود ۴۰٪ افزایش یافت. همسو با مطالب فوق، یافتههای یک مطالعه آزمایشی نشان داد درمان حمایتی، شامل بازیهای ویدیویی و ورزش، باعث بهبود قدرت اندامهای تحتانی، عملکرد شناختی و علائم افسردگی میشود.
راستیآزمایی: کفشهای مخصوص دویدن از آسیبهای ورزشی پیشگیری میکنند.
نتایج کتابخانه کاکرین
نتایج یک مطالعه مروری کاکرین با بررسی یازده مقاله از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ نشان داد که انجام بازیهای کامپیوتری همراه با تحرک فرد، در مقایسه با مراقبتهای معمول یا مداخلات غیرفعال، ممکن است به بهبود مهارتهای فکری در افراد مبتلا به زوال عقلی و اختلالات شناختی کمک کند، اما این نتایج در مقایسه با افرادی که درمان حمایتی فعال را، مانند تمرینات حرکتی، دوچرخهسواری، آموزش سلامت و گوش دادن به موسیقی، دریافت کردند، تفاوتی را نشان ندادند. بهطور کلی، انجام مطالعات بیشتر برای رسیدن به یک نتیجه با شواهد قطعی توصیه میشود (۱).
راستیآزمایی: خوردن پای مرغ یا کلهپاچه برای التیام شکستگیها مفید است.
بررسی مقالات
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل: Exergaming؛ dementia؛ cognitive impairment استخراج کرده و پس از یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جستوجوی مقالات پرداختیم.
مرور مقالات
نتایج یک مطالعه مروری در سال ۲۰۲۴ با بررسی ۲۰ کارآزمایی بالینی (۱۱۵۲ شرکتکننده) نشان داد ترکیبی از ورزش و بازهای ویدیویی تاثیر قابل توجهی بر عملکردهای شناختی، یادگیری و حافظه دارند (۲). یافتههای یک مطالعه مروری دیگر نیز در سال ۲۰۲۲ با بررسی ۵ مقاله نشان دادند که انجام روشهای درمانی حمایتی فوق نهتنها برای کنترل علایم در جمعیت هدف موثر است، بلکه باعث میشود بیماران، که عمدتاً افراد مسن هستند، انگیزه و نظم بیشتری در انجام تمرینات داشته باشند (۳).
نتایج یک مطالعه متاآنالیز در سال ۲۰۲۳ حاکی از آن است که ورزش کردن و بازهایی ویدیویی، عملکرد شناختی و فیزیکی را در افراد مسن مبتلا به زوال عقلی و اختلال شناختی بهبود میبخشد. بااینوجود، مطالعه مورد بررسی، محدود بوده و دارای ناهمگونی است که این نشاندهنده ضرورت انجام تحقیق بیشتر در این زمینه است (۴).
راستیآزمایی: تاثیر پانسمانها و عوامل موضعی در پیشگیری از ایجاد زخمهای فشاری
همسو با نتایج فوق، یافتههای یک مطالعه مروری و متاآنالیز دیگر در سال ۲۰۲۴ نشان دادند بازهای ورزشی و ویدیویی سبب بهبود عملکرد شناختی میشوند. بااینحال، یافته فوق قطعی نیست زیرا به مطالعات کارآزمایی بالینی محدود میشود. دوم آنکه، اکثر این بازیها، جایگزین کاملی از روشهای درمانی نبوده و در نهایت تاثیرات کوتاهمدت آنها سنجیده شدند (۵). علاوهبراین، مطالعه مروری دیگری نیز یافتههای فوق را تایید کرد و نشان داد که، بهطور کلی، انجام بازیهای ویدیویی همراه با تحرک، روشهای درمانی نوآورانهای برای بهبود عملکرد فیزیکی و شناختی در جمعیت هدف هستند، اما بهدلیل ناهمگونی بالا در مطالعات از نظر مدت زمان اثر و نوع پلتفرم بازی، انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه الویت دارد (۶).
راستیآزمایی: ویتامین D باعث پیشگیری از عود علائم در بیماران مبتلا به ام.اس. میشود.
نتیجهگیری
درمانهای حمایتی فعال میتوانند به بهبود عملکردهای شناختی، یادگیری و حافظه کمک کنند. بااینوجود، مطالعات کمی با شواهد قطعی برای اثبات اثربخشی بازیهای ویدیویی دارای تحرک در بهبود وضعیت بیماران مبتلا به زوال عقل و اختلال شناختی وجود دارند. انجام مطالعات بیشتر در این زمینه توصیه میشود.
فهرست منابع
- Voinescu A, Papaioannou T, Petrini K, Stanton Fraser D. Exergaming for dementia and mild cognitive impairment. Cochrane Database Syst Rev. 2024 Sep 25;9(9):Cd013853.
- Chan JYC, Liu J, Chan ATC, Tsoi KKF. Exergaming and cognitive functions in people with mild cognitive impairment and dementia: a meta-analysis. npj Digital Medicine. 2024 2024/06/15;7(1):154.
- Noviana M, Syahmansyur MAF, Pratama AD, Pahlawi R, Abdullah F. The Effectiveness of Exergame Exercises to Improve Cognitive Function in Cases of Dementia: Literature Review. Proceedings: MDPI; 2022. p. 29.
- Cai Z, Ma Y, Li L, Lu G-Z. Effects of exergaming in older individuals with mild cognitive impairment and dementia: A systematic review and meta-analysis. Geriatric Nursing. 2023 2023/05/01/;51:351-59.
- Cai X, Xu L, Zhang H, Sun T, Yu J, Jia X, et al. The effects of exergames for cognitive function in older adults with mild cognitive impairment: a systematic review and metaanalysis. Frontiers in Neurology. 2024;15:1424390.
- Zhao Y, Feng H, Wu X, Du Y, Yang X, Hu M, et al. Effectiveness of exergaming in improving cognitive and physical function in people with mild cognitive impairment or dementia: systematic review. JMIR serious games. 2020;8(2):e16841.
دیدگاهتان را بنویسید