از تاثیر تمرینات قلبیتنفسی و مقاومتی بر عملکرد حرکتی در بیماران دچار سکته مغزی چه میدانیم؟
بیان مسئله
آبلیمو، این طعمدهنده ترش و خوشرنگ، نهتنها سالهاست که در آشپزی و نوشیدنیها حضور دارد، بلکه در دنیای سلامت و رژیمهای غذایی هم بهعنوان یک معجزه کوچک شناخته میشود. بسیاری بر این باورند که نوشیدن آبلیمو میتواند به کاهش وزن کمک کند، اما آیا واقعاً این نوشیدنی ساده، چنین قدرتی را دارد؟ و چه مکانیسمهایی ممکن است پشت این تاثیر احتمالی نهفته باشند؟
«فکتنامه سلامت» قصد دارد به بررسی علمی این پرسش بپردازد و روشن کند که آبلیمو چه جایگاهی را در مسیر مدیریت وزن به خود اختصاص میدهد.
راستیآزمایی: مصرف لیمو شیرین برای درمان زردی نوزادی مفید است.
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل: lemon و weight loss استخراج کرده و پساز یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جستوجوی مقالات پرداختیم.
کنترل وزن: نقش ذهن و آبلیمو در کاهش وزن
تصور افراد از وزن خود و نگرش آنها نسبت به چاقی میتواند نقش مهمی را در تلاشهای کاهش وزن ایفا کند. براساس نتایج یک مطالعه، افرادی که وزن خود را بیشازحد واقعی میدانستند، احتمال بیشتری داشت که برنامه کاهش وزن را دنبال کرده و رفتارهای مرتبط با مدیریت وزن را اتخاذ نمایند، درحالیکه این الگو در مردان و زنان و در شاخصهای توده بدنی مختلف متفاوت است (۱). از سوی دیگر، تحقیقات بیولوژیکی نشان میدهد که آبلیمو میتواند بهعنوان یک منبع طبیعی مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) عمل کرده و از طریق این مسیر به کاهش وزن و بهبود مقاومت به انسولین کمک کند (۲).
این یافتهها نشان میدهند که کنترل وزن یک فرایند چندبعدی است؛ هم نگرش و ادراک فرد نسبت به وزن و انگیزه او برای کاهش وزن مهم است و هم عوامل تغذیهای مانند مصرف مرکبات، از جمله آبلیمو، میتوانند بهصورت غیرمستقیم یا از طریق مکانیسمهای متابولیک به کنترل وزن کمک کنند. با این حال، برای دستیابی به کاهش وزن پایدار، ترکیب رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم و سبک زندگی سالم همچنان ضروری است.
آبلیمو و کاهش وزن
همسو با مطلب فوق، پژوهشهای علمی درباره نقش آبلیمو در کاهش وزن نتایج متفاوتی را نشان میدهند و شواهد موجود برای یک نتیجهگیری قطعی کافی نیست. در یک کارآزمایی تصادفیسازیشده با مشارکت نوجوانان دارای اضافهوزن (۳)، مصرف کپسول پوست لیمو فقط تغییرات بسیار محدود و غیرمعنیداری را در وزن و شاخصهای متابولیک ایجاد کرد و در واقع کاهش وزن قابل توجهی مشاهده نشد. در مطالعه دیگری با حضور زنان دارای اضافهوزن در کره جنوبی (۴)، رژیم «لیمو دیتاکس» باعث کاهش وزن، چربی بدن و مقاومت به انسولین شد، اما این رژیم بسیار کمکالری بود و کاهش وزن احتمالاً بیشتر به دلیل محدودیت انرژی رخ داد و نه اثر مستقیم آبلیمو. علاوهبر این، مدت کوتاه مداخله و نبود دوره پیگیری طولانیمدت باعث میشود که قابلیت تعمیم نتایج محدود باشد.
بنابراین، بر اساس شواهد فعلی نمیتوان ادعا کرد که مصرف آبلیمو بهتنهایی باعث کاهش وزن میشود. آبلیمو میتواند در چارچوب یک سبک زندگی سالم، جایگزینی کمکالری برای نوشیدنیهای شیرین باشد و به احساس سیری کمک کند، اما برای کاهش وزن پایدار نیاز به رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی است، نه اتکا به یک ماده غذایی خاص مانند آبلیمو.
آیا آبلیمو واقعا به لاغری کمک میکند؟
نتایج یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز از ۱۳ کارآزمایی بالینی نشان میدهند که مصرف مرکبات و عصارههای آنها، از جمله لیمو، میتواند در کنترل وزن مؤثر باشد. نتایج این مطالعه حاکی از آن هستند که مصرف مرکبات یا عصاره آنها بهطور متوسط باعث کاهش وزن حدود ۱.۲۸ کیلوگرم و بهبود شاخص توده بدنی و دور کمر میشود. مکانیسمهای احتمالی شامل افزایش تجزیه چربی و تنظیم متابولیسم چربی است. با این حال، اثرات مستقیم آبلیمو بهتنهایی هنوز بهطور قطعی مشخص نیست، زیرا بسیاری از مطالعات، ترکیبی از مرکبات مختلف یا عصارههای آنها را بررسی کردهاند. بنابراین، مصرف آبلیمو میتواند بهعنوان بخشی از یک رژیم سالم و جایگزین کمکالری برای نوشیدنیهای پرکالری مفید باشد، اما برای کاهش وزن پایدار و مؤثر همچنان رعایت رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم ضروری است (۵).
راستیآزمایی: مصرف تخممرغ تاریخگذشته خطری برای سلامت ندارد.
نتیجهگیری
این ادعا مبنی بر اینکه مصرف آبلیمو بهتنهایی باعث کاهش وزن میشود، نادرست است. شواهد علمی نشان میدهد که آبلیمو بهطور مستقیم تأثیر قابل توجه و پایداری بر کاهش وزن ندارد و کاهش وزن مشاهدهشده در برخی مطالعات عمدتاً ناشی از کاهش کالری کلی رژیم یا تغییر سبک زندگی بوده است. مصرف آبلیمو میتواند بهعنوان جایگزینی کمکالری برای نوشیدنیهای شیرین و افزایش احساس سیری مفید باشد، اما بهتنهایی ابزار مؤثری برای لاغری نیست.
برای کاهش وزن پایدار و مؤثر، ترکیب رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم و سبک زندگی سالم همچنان ضروری است. آبلیمو میتواند بخشی از یک برنامه سالم باشد، اما نباید به عنوان عامل اصلی کاهش وزن تلقی شود.
منابع
۱. Lemon SC, Rosal MC, Zapka J, Borg A, Andersen V. Contributions of weight perceptions to weight loss attempts: Differences by body mass index and gender. Body Image. 2009 2009/03/01/;6(2):90-96.
2. Tejpal S, Bastie C, Seetharaman JK. Lemon Juice: A potential source of Angiotensin Converting Enzyme antagonism for weight loss and insulin resistance. Proceedings of the Nutrition Society. 2018;77(OCE4):E213.
3. Hashemipour M, Kargar M, Ghannadi A, Kelishadi R. The effect of Citrus Aurantifolia (Lemon) peels on cardiometabolic risk factors and markers of endothelial function in adolescents with excess weight: A triple-masked randomized controlled trial. Med J Islam Repub Iran. 2016;30:429.
4. Kim MJ, Hwang JH, Ko HJ, Na HB, Kim JH. Lemon detox diet reduced body fat, insulin resistance, and serum hs-CRP level without hematological changes in overweight Korean women. Nutrition Research. 2015 2015/05/01/;35(5):409-20.
5. Wang X, Li D, Liu F, Cui Y, Li X. Dietary citrus and/or its extracts intake contributed to weight control: Evidence from a systematic review and meta-analysis of 13 randomized clinical trials. Phytother Res. 2020 Aug;34(8):2006-22.
دیدگاهتان را بنویسید