از تاثیر تمرینات قلبیتنفسی و مقاومتی بر عملکرد حرکتی در بیماران دچار سکته مغزی چه میدانیم؟
بیان مسئله
سرطان یکی از بزرگترین چالشهای عصر ماست؛ بیماریای که نهتنها زندگی میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه ذهن همه ما را با پرسشهای جدی درباره آینده سلامت و کیفیت زندگی درگیر میکند. وقتی صحبت از میزان «بقا» در سرطان میشود، در واقع به امید بیماران، خانوادهها و حتی جامعه برای ادامه زندگی اشاره داریم. دانستن اینکه کدام نوع از سرطانها شانس بیشتری برای بقا دارند و کدام موارد خطرناکترند، میتواند مسیر تصمیمگیریهای پزشکی، سیاستهای سلامت و حتی انتخابهای فردی را روشنتر کند.
در این مطلب، «فکتنامه سلامت» در نظر دارد که به بررسی دقیق و علمی این موضوع با تکیه بر دادههای معتبر بپردازد.
راستیآزمایی: زنان مبتلا به سرطان تحت شیمیدرمانی میتوانند همچنان فرزندآوری کنند.
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل Cancer؛ Cancer survival و Five-year survival rate استخراج کرده و پساز یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جستوجوی مقالات پرداختیم.
آیا استفاده از آبکش پلاستیکی در تهیه غذا احتمال بروز سرطان را افزایش میدهد؟
سرطانهایی با نرخ بالای بقا
سرطان تیروئید یکی از سرطانهایی است که نرخ بقای ۵ ساله بسیار بالایی دارد و بیشاز ۹۸% بیماران دستکم پنج سال پساز تشخیص زنده میمانند (۱). سرطان پروستات نیز با نرخ بقای حدود ۹۷% در مراحل اولیه، یکی از انواع سرطان با پیشآگهی خوب محسوب میشود (۱). در مورد سرطان پستان، غربالگری منظم و درمانهای هدفمند باعث شد نرخ بقای نسبی ۵ ساله بیماران به حدود ۹۱% برسد (۲). ملانوما یا سرطان پوست نیز در صورت تشخیص زودهنگام، بیش از ۹۳% بقای ۵ ساله دارد (۱).
راستیآزمایی: استفاده زیاد از لوازم آرایشی خطر ابتلا به سرطان را در افراد افزایش میدهد.
سرطانهایی با بقای پایین
سرطان پانکراس از دشوارترین انواع سرطان برای درمان به شمار میرود و فقط نزدیک به ۱۲% بیماران تا پنج سال پساز تشخیص زنده میمانند (۳). در مورد سرطان کبد، نرخ بقا حدود ۲۱% است و وجود بیماریهای مزمن کبدی اغلب وضعیت بیمار را وخیمتر میکنند (۱). همچنین سرطان ریه و برونش به دلیل تشخیص در مراحل پیشرفته، نرخ بقای نسبی نزدیک به ۲۵% دارد (۱).
عوامل مؤثر بر بقای سرطان
مرحله بیماری در زمان تشخیص، نقش کلیدی در این امر دارد. تشخیص زودهنگام در مراحل I و II شانس بقا را بهطور چشمگیری افزایش میدهد (۱). انجام غربالگریهایی مانند ماموگرافی و کولونوسکوپی از ابزارهای حیاتی برای افزایش بقا هستند (۲). در سالهای اخیر، درمانهای نوین مانند ایمنیدرمانی توانستهاند بقای بیماران مبتلا به سرطانهای پیشرفته را بهبود بخشند (۴). شرایط عمومی بیمار، از جمله سن پایینتر و نبود بیماریهای زمینهای، نیز تأثیر مهمی بر نتیجه درمان دارند (۲).
نتیجهگیری
بررسی دادههای معتبر نشان میدهد که همه انواع سرطان یکسان نیستند و تفاوت چشمگیری میان آنها در نرخ بقای بیماران وجود دارد. سرطانهای تیروئید، پروستات، پستان و ملانوما از جمله سرطانهایی هستند که بالاترین نرخ بقا را دارند و بیماران، در صورت تشخیص و درمان مناسب، شانس زیادی را برای ادامه زندگی پیدا میکنند. در مقابل، سرطانهای پانکراس، کبد و ریه همچنان دشوارترین انواع سرطان برای درمان و از چالشبرانگیزترین انواع سرطان محسوب شده و نرخ بقای پایینتری دارند، زیرا اغلب در مراحل پیشرفته تشخیص داده میشوند یا ماهیت تهاجمیتری دارند. با این حال، شواهد علمی نشان میدهد تشخیص زودهنگام و دسترسی به درمانهای نوین مانند ایمنیدرمانی و داروهای هدفمند میتواند شانس بقای بیماران را بهطور قابل توجهی افزایش دهد و امید تازهای را برای بیماران ایجاد کند.
منابع
۱. National Cancer Institute. SEER Cancer Stat Facts [Internet]. Bethesda (MD): National Cancer Institute; 2025 [cited 2025 Nov 25]. Available from: https://seer.cancer.gov/statfacts/
2. American Cancer Society. Cancer Facts & Figures 2025 [Internet]. Atlanta (GA): American Cancer Society; 2025 [cited 2025 Nov 25]. Available from: https://www.cancer.org/research/cancer-facts-statistics/all-cancer-facts-figures/2025-cancer-facts-figures.html
3. Rahib L, Smith BD, Aizenberg R, Rosenzweig AB, Fleshman JM, Matrisian LM. Projecting cancer incidence and deaths to 2030: the unexpected burden of thyroid, liver, and pancreas cancers in the United States. Lancet Oncol. 2014;15(6):594–۶۰۲. doi:10.1016/S1470-2045(14)70249-6
4. Ribas A, Wolchok JD. Cancer immunotherapy using checkpoint blockade. N Engl J Med. 2018;379(23):2152–۲۱۶۴. doi:10.1056/NEJMra1709913
دیدگاهتان را بنویسید