راستی‌آزمایی: برای مصرف آب آشامیدنی خانگی، نیاز به تصفیه کردن آب شهری است.
بیان مسئله
در سال‌های اخیر، مصرف قندهای مصنوعی، مثل آسپارتام، سوکرالوز و آسه‌سولفام K، به‌عنوان جایگزینی کم‌کالری برای قندهای طبیعی، محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند. این شیرین‌کننده‌ها اغلب در نوشابه‌های رژیمی، خوراکی‌های «بدون شکر» و بسیاری از محصولات فرآوری‌شده، حضور دارند، اما آیا واقعاً این جایگزین‌ها برای بدن بی‌ضرر هستند؟
پژوهش‌های علمی جدید حاکی از آن هستند که برخی از این قندهای مصنوعی ممکن است نه‌تنها بی‌خطر نباشند، بلکه در درازمدت خطراتی را برای سلامت ایجاد کنند. در ادامه، نگاهی داریم به نتایج چند مطالعه معتبر که مضرات احتمالی قندهای مصنوعی را بررسی کرده‌اند.
راستی‌آزمایی: منجمد کردن نان باعث کاهش قند موجود در آن می‌شود.
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل Artificial Sweeteners و Natural sugar استخراج کرده و پس‌از یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جست‌وجوی مقالات پرداختیم.
قند مصنوعی؛ شیرینی پنهان با طعمی از خطر!
شیرین‌کننده‌های مصنوعی جایگزین‌های قند هستند که قدرت شیرین‌کنندگی بالا را همراه با کالری کم ارائه می‌دهند. آن‌ها بر عملکردهای مختلف دستگاه گوارش و عصبی تاثیر می‌گذارند. علاوه‌بر این، مطالعات اخیر ارتباط میان مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی و خطر بروز بیماری‌های قلبیعروقی و دیابت را اثبات کرده‌اند. اگرچه بیشتر مطالعات نشان می‌دهند که هیچ ارتباط اثبات‌شده‌ای میان مصرف این محصولات و خطر ابتلا به سرطان وجود ندارد، شیرین‌کننده‌های مصنوعی با بروز بیماری‌های متعددی مرتبط هستند (۱).
راستی‌آزمایی: آیا مقدار بلانکیت موجود در شکر و قند برای سلامت خطر دارد؟
یافته‌های یک مطالعه هم‌گروهی آینده‌نگر در مقیاس بزرگ، ارتباط مستقیم بالقوه‌ای را بین مصرف بیشتر شیرین‌کننده‌های مصنوعی (به‌ویژه آسپارتام، آسه‌سولفام پتاسیم و سوکرالوز) و افزایش خطر بیماری‌های قلبیعروقی نشان می‌دهند. استفاده از آن‌ها در صنعت غذایی در سراسر جهان وجود دارد، بااین‌حال، با توجه به مضرات بالقوه، در حال حاضر توسط سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا، سازمان جهانی بهداشت و دیگر سازمان‌های سلامت در حال ارزیابی مجدد هستند (۲).
شیرین‌کننده‌های مصنوعی زیر ذره‌بین دانشمندان
شیرین‌کننده‌های مصنوعی ترکیباتی هستند که طعم شیرین شکر را تقلید می‌کنند اما کالری یا کربوهیدرات ندارند. با این حال، نگرانی‌هایی در مورد عوارض جانبی آن‌ها وجود دارد. مطالعات متعددی مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی را با ایجاد مقاومت به انسولین، بیماری کبد چرب غیرالکلی، علائم گوارشی و انواع خاصی از سرطان مرتبط دانسته‌اند (۳).
راستی‌آزمایی/ظفرقندی: ۷۰ درصد مشکلات سلامت خارج از وزارت بهداشت است؟
یافته‌ها در مورد ارتباط مثبت بین مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی و افزایش خطر دیابت نوع دو، شواهدی را تقویت می‌کند که نشان می‌دهد این افزودنی‌ها ممکن است جایگزین‌های بی‌خطری برای شکر نباشند (۴). هم‌سو با یافته‌ها، تحلیل‌های یک مطالعه مروری نشان می‌دهد مصرف زیاد نوشیدنی‌های شیرین‌شده مصنوعی با افزایش خطر مرگ‌ومیر کلی و ناشی از بیماری‌های قلبیعروقی مرتبط است (۵، ۶).
قند مصنوعی یا طبیعی؟ کدام برای بدن مضرتر است؟
قندهای طبیعی مثل گلوکز و فروکتوز (موجود در میوه‌ها، عسل یا حتی شکر سفید) در صورت مصرف زیاد قطعاً برای بدن مضر هستند، اما نکته مهم اینجاست که بدن ما طی هزاران سال با این نوع قندها سازگار شده و در صورت مصرف متعادل، می‌تواند آن‌ها را به خوبی مدیریت کند.
به‌طور کلی، در پاسخ به این سوال می‌توان چنین گفت که اگرچه هدف از مصرف قندهای مصنوعی کاهش کالری و پیشگیری از ابتلا به بیماری است، شواهد علمی نشان می‌دهند که مصرف طولانی‌مدت و مکرر این مواد ممکن است خطرات بیشتری نسبت به قندهای طبیعی داشته باشند.
نتیجه‌گیری
بر اساس نتایج مطالعات مروری فوق، مصرف شیرین‌کننده‌های مصنوعی ممکن است با خطرات متعددی برای سلامت همراه باشد، از جمله افزایش خطر بیماری‌های قلبیعروقی، دیابت نوع دو، اختلالات متابولیک و تغییر در عملکرد مغز. درحالی‌که قند طبیعی نیز باید در حد اعتدال مصرف شود، شواهد فعلی نشان می‌دهد که قندهای مصنوعی ممکن است خطرات بیشتری نسبت به قندهای طبیعی داشته باشند. بنابراین، توصیه می‌شود مصرف این شیرین‌کننده‌ها محدود شده و به جای آن، از منابع طبیعی شیرینی، مانند میوه‌ها، استفاده شود.
منابع
۱. Ghusn W, Naik R, Yibirin M. The Impact of Artificial Sweeteners on Human Health and Cancer Association: A Comprehensive Clinical Review. Cureus. 2023;15(12):e51299.
2. Debras C, Chazelas E, Sellem L, Porcher R, Druesne-Pecollo N, Esseddik Y, et al. Artificial sweeteners and risk of cardiovascular diseases: results from the prospective NutriNet-Santé cohort. Bmj. 2022;378.
3. Kossiva L, Kakleas K, Christodouli F, Soldatou A, Karanasios S, Karavanaki K. Chronic Use of Artificial Sweeteners: Pros and Cons. Nutrients. 2024;16(18):3162.
4. Debras C, Deschasaux-Tanguy M, Chazelas E, Sellem L, Druesne-Pecollo N, Esseddik Y, et al. Artificial Sweeteners and Risk of Type 2 Diabetes in the Prospective NutriNet-Santé Cohort. Diabetes Care. 2023;46(9):1681-90.
5. Berdanier CD, Berdanier LA, Zempleni J. Advanced nutrition: macronutrients, micronutrients, and metabolism: CRC press; 2008.
6. Groff JL, Gropper SS. Advanced nutrition and human metabolism1999.
دیدگاهتان را بنویسید