راستی‌آزمایی: دفع ادرار به‌صورت ایستاده می‌تواند برای سلامت مضر باشد.
بیان مسئله
در بحث واکسیناسیون، امروزه به‌فور، شاهد بمباران شدن افراد با اطلاعات مختلف در حوزه کار، روان‌شناسی، اجتماعی و به‌ویژه در حوزه بهداشت و درمان توسط کاربرانی بدون سابقه کاری بالینی و رشته تحصیلی مرتبط، هستیم. در این راستا، شایعات و تبلیغات جهت جلوگیری از انجام واکسیناسیون در کودکان و بزرگسالان، به‌ویژه توسط طب‌های سنتی، به گوش می‌خورد.
اخیرا و به‌ویژه هم‌سو با افزایش ایمن‌سازی علیه کووید-۱۹، اخباری مبنی بر اثر آن‌ها بر باروری منتشر شد و به اوج رسید؛ اما، آیا واقعا این چنین است؟ آیا ارتباطی میان تزریق واکسن و ناباروری وجود دارد؟
در این راستی‌آزمایی برآنیم با مرور مقالات مختلف، به بررسی این ادعا در خصوص واکسیناسیون با هدف عقیم‌سازی بپردازیم.
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل: Sterilization؛ Infertility؛ Vaccination و Immunization استخراج کرده و پس‌از یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جست‌وجوی مقالات پرداختیم.
ناباروری و ایمن‌سازی
انتشار تئوری‌های مختلف در مورد توطئه واکسن زدن و ایجاد ناباروری به دهه‌های قبل بازمی‌گردد. این باور نادرست در آفریقا، آسیا و آمریکای مرکزی، از زمان تزریق واکسن علیه فلج اطفال و کزاز توسط مخالفان ایمن‌سازی شکل گرفت. در ایالات متحده، اروپا و استرالیا نیز واکسن ویروس پاپیلومای انسانی را مقصر در ناباروری و نارسایی اولیه تخمدان می‌دانستند. این تبلیغات ضدواکسن در دهه‌های اخیر در سراسر جهان، به‌ویژه در زمان کووید-۱۹، به اوج خود رسیدند که آموزش و اطلاع‌رسانی اصولی می‌توانند از دامنه زدن به این شایعات جلوگیری کنند (۱).
در سال ۱۹۹۰ شایعه‌ای پخش شد مبنی بر اینکه کارکنان خدمات سلامت عمومی با تزریق واکسن درحال عقیم‌سازی زنان و دختران هستند. کاووش این ادعا نشان داد که این ترس ریشه در تبلیغات و تصمیم‌گیری دولت در مورد کاهش جمعیت دارد. اصلاح باور عمومی و گسترش آگاه‌سازی می‌توانند در این زمینه به حوزه بهداشت و درمان کمک شایانی کنند (۲).
راستی‌آزمایی: آیا اسرائیل از طریق واکسن‌های تزریق‌شده، توانسته سران حزب‌الله را ترور کند؟
شیوع عفونت‌های مقاربتی میان زنان و مردان، به‌ویژه در سنین باروری، در سراسر جهان در حال گسترش است. ایجاد پاسخ ایمنی از تزریق واکسن، علاوه‌بر جلوگیری از بروز عفونت‌های تناسلی-دراری و عوارض آن بر باروری، از ابتلا به سرطان‌های دهانی، حلق و تناسلی جلوگیری می‌کند (۳). بیماری‌های مقاربتی به‌طور گسترده‌ای توسط محققان به عنوان عامل ایجاد ناباروری در مردان پذیرفته شده و میزان بروز آن نیز در حال افزایش است. امروزه مطالعات نشان می‌دهند که واکسن HPV ابزاری موثر برای جلوگیری از ابتلا به این عفونت بوده و ایمن‌سازی یک روش پایدار و اثربخش در پیشگیری از ابتلا به این عفونت‌ها هستند (۴، ۵).
عفونت HPV بر پارامترهای اسپرم، به‌ویژه تحرک آن، اثر می‌گذارد، بنابراین، ایمن‌سازی علیه آن می‌تواند برای سلامت باروری در زوجین مفید باشد (۶). در درمان ناباروری، آگاهی از سابقه ایمن‌سازی زوجین و به‌روزرسانی وضعیت واکسن، در صورت لزوم، بسیار مهم است. ایمن‌سازی در طول دوران بارداری یا پس‌از آن نیز توصیه می‌شود (۷).
راستی‌آزمایی: آیا تزریق واکسن‌های روتین کودکان باعث ایجاد تغییرات ژنتیکی می‌شود؟
واکسن کووید-۱۹ و ناباروری
بررسی ۲۹ پژوهش در یک مطالعه مرور سیستماتیک و متاآنالیز نشان داد که هیچ مدرک علمی دال بر ارتباط بین واکسن کووید-۱۹ و اختلال باروری در زنان و مردان وجود ندارد (۸). مطالعه مشابهی نیز با مرور ۱۲ مقاله (۹۱۴ نفر شرکت‌کننده)، حاکی از آن بود که واکسیناسیون کووید-۱۹ هیچ تاثیر مضری بر کیفیت مایع منی و کاهش باروری در مردان نداشت (۹).
تحقیقات قبلی نشان دادند که سیستم تناسلی مرد می‌تواند در برابر عفونت کووید-۱۹ آسیب‌پذیر بوده و علاوه‌بر مشکلات سلامت، تهدیدی برای باروری مردان باشد. یافته‌های مطالعات چندمرکزی حاکی از آن است که احتمالاً این عفونت بر مایع منی، تعداد اسپرم، تحرک، مورفولوژی، زنده بودن آن، بیضه‌ها و هورمون‌های جنسی اثر می‌گذارد. ایمن‌سازی یک راه مهم برای جلوگیری از عوارض سوء آن بر باروری است (۱۰). علاوه‌بر این، هیچ گزارشی از ناباروری به‌دلیل تزریق واکسن کووید-۱۹ ثبت نشده، که نشان‌دهنده ارائه ادعاهای بی‌پایه و بدون هیچ مدرک علمی در این زمینه است (۱۱).
راستی‌آزمایی: واکسن‌های کرونا باعث آسیب سیستم ایمنی و مثبت شدن تست ایدز می‌شوند.
برخلاف رسانه‌های اجتماعی که اطلاعات نادرست و ادعاهای بی‌اساس را مبنی بر ارتباط بین تزریق واکسن و بروز ناباروری نشر می‌دهند، واکسیناسیون کووید-۱۹ بر باروری اثر منفی ندارد. اطلاع‌رسانی، به‌ویژه از طریق رسانه‌های اجتماعی، به‌منظور افزایش موفقیت در اثربخشی و پیشگیری از بیماری در جامعه، توصیه می‌شود (۱۲-۱۴).
نتیجه‌گیری
واکسیناسیون یک روش بی‌خطر و اثربخش در پیشگیری از بروز بیماری‌های مختلف است، که تاکنون از گسترش بیماری‌های مختلفی که تهدیدکننده نظام بهداشت و درمان بوده‌اند، جلوگیری کرده است. تبلیغات کذب و ادعاهای نادرست درمورد تاثیر واکسن بر باروری و با هدف عقیم‌سازی افراد جامعه، بر هیچ مدرک علمی استوار نیست. احساس می‌شود که چنین ادعاهایی بیشتر ریشه در جریان‌های فکری رایج در جامعه داشته باشند. با این وجود، ایمن‌سازی، نه‌تنها یک روش مفید برای کاهش شیوع بیماری‌های عفونی است، بلکه تحقیقات، نقش آن را در پیشگیری از بروز بیماری‌های غیرواگیر نیز نشان داده‌اند.
راستی‌آزمایی: واکسن‌ها باعث فعال شدن یا تشدید بیماری‌های خودایمنی می‌شوند.
منابع
۱. Smith TC, Gorski DH. Infertility: A common target of antivaccine misinformation campaigns. Vaccine. 2024 2024/02/06/;42(4):924-29.
2. Feldman-Savelsberg P, Ndonko FT, Schmidt-Ehry B. Sterilizing Vaccines or the Politics of the Womb: Retrospective Study of a Rumor in Cameroon. Medical Anthropology Quarterly. 2000;14(2):159-79.
3. Givens MD. A clinical, evidence-based approach to infectious causes of infertility in beef cattle. Theriogenology. 2006 2006/08/01/;66(3):648-54.
4. Muscianisi F, Foresta C, Garolla A. Role of HPV vaccination for prevention of male infertility. Minerva Endocrinol (Torino). 2022 Mar;47(1):70-76.
5. Sucato A, Buttà M, Bosco L, Di Gregorio L, Perino A, Capra G. Human Papillomavirus and Male Infertility: What Do We Know? International Journal of Molecular Sciences. 2023; 24(24). DOI 10.3390/ijms242417562.
6. Ciavattini A, Marconi C, Giannella L, Delli Carpini G, Sopracordevole F, Di Giuseppe J. The Impact of 9-Valent HPV Vaccination on Couple Infertility Prevention: A Comprehensive Review. Frontiers in Medicine. 2021 2021-August-17;8.
7. Penzias A, Bendikson K, Butts S, Falcone T, Gitlin S, Gracia C, et al. Current recommendations for vaccines for female infertility patients: a committee opinion. Fertility and Sterility. 2018 2018/10/01/;110(5):838-41.
8. Zaçe D, La Gatta E, Petrella L, Di Pietro ML. The impact of COVID-19 vaccines on fertility-A systematic review and meta-analysis. Vaccine. 2022 Oct 6;40(42):6023-34.
9. Huang J, Fang Z, Huang L, Fan L, Liu Y, Xia L, et al. Effect of COVID-19 vaccination on semen parameters: A systematic review and meta-analysis. Journal of Medical Virology. 2023;95(1):e28263.
10. Pourmasumi S, Nazari A, Ahmadi Z, Kouni SN, de Gregorio C, Koniari I, et al. The Effect of Long COVID-19 Infection and Vaccination on Male Fertility; A Narrative Review. Vaccines. 2022; 10(12). DOI 10.3390/vaccines10121982.
11. Evans MB, Alexander C, Barnard E, Ezzati MM, Hill MJ, Hoyos LR, et al. COVID-19 vaccine and infertility: baseless claims and unfounded social media panic. Fertil Steril. 2021;23.
12. Sajjadi NB, Nowlin W, Nowlin R, Wenger D, Beal JM, Vassar M, et al. United States internet searches for “infertility” following COVID-19 vaccine misinformation. 2021;121(6):583-87.
13. Hsu AL, Johnson T, Phillips L, Nelson TB. Sources of vaccine hesitancy: pregnancy, infertility, minority concerns, and general skepticism. Open forum infectious diseases: Oxford University Press US; 2022. p. ofab433.
14. Wang C, Min W, Guanjian L, Bing S, Qiong X, and Cao Y. Effects of COVID-19 vaccination on human fertility: a post-pandemic literature review. Annals of Medicine. 2023 2023/12/12;55(2):2261964.
دیدگاهتان را بنویسید