از تاثیر تمرینات قلبیتنفسی و مقاومتی بر عملکرد حرکتی در بیماران دچار سکته مغزی چه میدانیم؟
بیان مسئله
بلوغ مرحلهای است که با فعالشدن سیستم عصبی-غددی آغاز میشود؛ زمانیکه هیپوتالاموس سیگنالهایی (GnRH) را صادر میکند و در نهایت هورمونهای جنسی ترشح شده و صفات ثانویه جنسی ظاهر میشوند. بلوغ زودرس زمانی رخ میدهد که این فرایند پیشاز ۸ سال در دختران یا ۹ سال در پسران شروع شود. علل آن میتواند منشاء مرکزی (وابسته به محور GnRH) یا محیطی (مستقل از محور مغزی) داشته باشد.
راستیآزمایی: قرص نالترکسان با اثر طولانیمدت میتواند به درمان وابستگی به مواد مخدر کمک کند.
میان کودکان، تجویز ال-آرژنین (L-arginine) معمولاً بهمنظور افزایش قد یا تقویت سیستم ایمنی انجام میشود، اما با توجه به عوارض جانبی احتمالی، باید صرفاً با تشخیص و تحت نظارت پزشک متخصص مصرف شود. یکی از عوارض جانبی که در این زمینه بسیار شایع عنوان شده، بلوغ زودرس در کودکان است. در این راستیآزمایی، با مرور مقالات معتبر تلاش کردیم به بررسی این مسئله بپردازیم.
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل: Precocious puberty و L-arginine استخراج کرده و پساز یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جستوجوی مقالات پرداختیم.
راستیآزمایی: ورزش ژیمناستیک میتواند مانع رشد قدی نوجوانان میشود.
ال-آرژنین و رشد/بلوغ در کودکان
در یک مطالعه کوهورت در دانمارک، ارتباط مصرف غذایی ال-آرژنین با رشد کودکان ۷ تا ۱۳ ساله بررسی شد. نتایج نشان دادند مصرف بالاتر آرژنین غذایی با افزایش جزئی در سرعت رشد قدی همراه است (حدود ۰/۳۳ سانتیمتر در سال). این مطالعه هرچند روی جمعیت بزرگی انجام شد، هیچ شاخصی را از بلوغ (مثل مراحل تانر یا سن استخوانی) اندازهگیری نکرد، بنابراین فقط شواهد غیرمستقیمی را درباره رشد فراهم میکند، نه در مورد بلوغ زودرس (۱).
در ترکیه نیز یک مطالعه گذشتهنگر روی پسران در مرحله پیشبلوغ و با کوتاهی قد ایدیوپاتیک انجام شد. گروهی از کودکان مکمل مولتیویتامین حاوی ال-آرژنین را دریافت کردند و گروه دیگر مولتیویتامین بدون ال-آرژنین را. پساز حدود یک سال، سرعت رشد و سطوح IGF-1 در گروه مصرف ال-آرژنین افزایش بیشتری داشت، اما سن استخوانی تفاوتی را با گروه کنترل نشان نداد. همچنین نشانهای از تسریع بلوغ یا آغاز زودتر آن گزارش نشد. این یافته نشان میدهد که مصرف ال-آرژنین ممکن است به بهبود رشد قدی کمک کند، اما شواهدی از تأثیر آن بر بلوغ زودرس وجود ندارد (۲).
راستیآزمایی: مصرف دوز پایین نیکوتین میتواند سرعت پیری مغز را کاهش دهد.
در یک مطالعه قدیمی در ایتالیا، پسران کوتاهقد سالم، دوز پایین ال-آرژنین خوراکی را دریافت کردند تا پاسخ GH بررسی شود. نتایج نشان دادند که ال-آرژنین بهطور حاد ترشح GH را افزایش میدهد و در ترکیب با GHRH تاثیر قویتری دارد. با این حال، این مطالعه کوتاهمدت بود و هیچ شاخصی را از بلوغ یا پیامدهای طولانیمدت رشد نسنجید؛ بنابراین تنها اهمیت آن در نمایش مکانیسم احتمالی آرژنین بر محور GH بود (۳).
ال-آرژنین و بلوغ زودرس
یک مرور بالینی در مورد تستهای تحریک GH در کودکان توضیح داد که ال-آرژنین یکی از محرکهای استاندارد و بیخطر برای سنجش کمبود GH است. این مرور بهویژه بر بیخطری کوتاهمدت آن تأکید داشت و هیچ گزارشی را از بروز بلوغ زودرس پساز مصرف ال-آرژنین در کودکان ارائه نداد (۴).
راستیآزمایی: آیا مداخلاتی برای پیشگیری از بروز چاقی در کودکان ۲ تا ۴ سال وجود دارد؟
در منابع مرجع بالینی مانند Merck Manual نیز آمده که پیک ترشح GH معمولاً ۳۰ تا ۹۰ دقیقه پساز انفوزیون ال-آرژنین رخ میدهد، که نشاندهنده اثری حاد و گذرا است، نه تغییرات پایدار در محور بلوغ (۵). همچنین، کارآزماییهای بالینی در کودکان مبتلا به بیماری داسیشکل، که ال-آرژنین بهصورت خوراکی یا وریدی به آنها داده شد، نشان دادند این مکمل بهخوبی تحمل شده و هیچ گزارشی از آغاز زودرس بلوغ وجود نداشت (۶).
راستیآزمایی: با آزمایش ساده خون، کمبود ویتامین آ در افراد تشخیص داده میشود.
نتیجهگیری
مرور شواهد نشان میدهد که مصرف ال-آرژنین در کودکان بیشتر با تحریک حاد هورمون رشد و بهبود رشد قدی مرتبط است و هیچ مطالعه معتبری ارتباط آن را با بلوغ زودرس تأیید نکرده است. در کارآزماییهای بالینی و مطالعات کوهورت، شاخصهای بلوغ یا تفاوتی نداشتند یا اصلاً بررسی نشدند و منابع مرجع نیز بروز چنین عارضهای را گزارش نکردهاند. در نتیجه، ادعای «ال-آرژنین باعث بروز بلوغ زودرس در کودکان میشود»، فاقد شواهد علمی معتبر است.
به کودکانمان قطره آهن ندهیم؟/ شواهد علمی و بررسیهای جمعیتی چه میگویند؟
منابع
۱. Berentzen NE, Ajslev TA, Angquist L, Gamborg M, Sørensen TIA, Jess T. Dietary arginine in relation to pubertal growth: The Copenhagen School Child Intervention Study. J Nutr. 2011; 141(2):223–۹.
۲. Akçağıl A, Kendirci HN, Çelik M, Kurtoglu S. Effects of a nutritional supplement with L-arginine, vitamins, and minerals on growth in prepubertal boys with idiopathic short stature: A retrospective case-control study. Prog Nutr. 2020; 22(2):e2020018.
3. Bellone J, Radetti G, Bona G, Dati E, Aimaretti G, Loche S. Low dose oral L-arginine potentiates GH secretion after GHRH in prepubertal short normal children. J Endocrinol Invest. 1993; 16(4):273–۷.
۴. Grimberg A, DiVall SA, Polychronakos C, Allen DB, Cohen LE, Quintos JB, et al. Guidelines for growth hormone and insulin-like growth factor-I treatment in children and adolescents: Growth Hormone Research Society. Horm Res Paediatr. 2016; 86(6):361–۹۷.
۵. Merck Manual Professional Edition. Growth Hormone Deficiency in Children. Kenilworth, NJ: Merck Sharp & Dohme Corp; 2023.
6. Morris CR, Kuypers FA, Larkin S, Vichinsky EP, Styles LA. Patterns of arginine and nitric oxide in sickle cell disease: Evidence for dysregulation and correlation with severity. Am J Hematol. 2000; 64(1):1–۷.
دیدگاهتان را بنویسید