از سوالات مربوط به مارگزیدگی چه میدانیم؟
اهمیت آهن در تغذیه کودکان
کودکان برای خون‌سازی، رشد و تکامل، و هم‌چنین افزایش مقاومت بدن در برابر ابتلا به عفونت‌ها، به آهن نیاز دارند. کمبود آهن اثرات نامطلوبی بر تکامل عصبی و رفتاری کودکان گذاشته که برخی از آن‌ها تغییرناپذیر هستند.
به دلیل رشد سریع شیرخوار در سنین ۲۴ تا ۶ ماهگی، نیاز به آهن به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن نسبت به دیگر دوره‌های زندگی بیشتر است.
آهن مورد نیاز کودک
ذخیره آهن بدن شیرخواران تا ۶ ماهگی، آهن مورد نیاز آنان را تامین می‌کند. به دلیل نیاز زیاد به آهن در شیرخواران و تامین نشدن آهن مورد نیاز از طریق غذای کمکی، از پایان شش ماهگی یا همزمان با شروع تغذیه تکمیلی، استفاده از مکمل آهن ضروری است.
برای شیرخوارانی که با وزن طبیعی متولد می‌شوند (اعم از شیر مادرخوار یا شیرمصنوعی‌خوار)، از پایان ماه ششم (۱۸۰ روزگی) و همزمان با آغاز تغذیه تکمیلی، باید مکمل آهن به میزان یک میلی‌گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن به‌صورت روزانه یا ۱۵ میلی‌گرم آهن المنتال (معادل ۱۵ قطره آهن) تا پایان ۲۴ ماهگی داده شود. درصورتی‌که به دلیل اختلال در رشد کودک، تغذیه تکمیلی بین
۴ تا ۶ ماهگی شروع شود، قطره آهن همزمان با شروع غذای کمکی به میزان ۱۵ قطره در روز تجویز می‌شود. سازمان جهانی بهداشت نیز مصرف مکمل آهن را برای کودکان از پایان ۶ ماهگی تا ۲۴ ماهگی توصیه کرده است. در برخی کشورها به‌دلیل غنی‌سازی غذای کودک با آهن و تامین آهن مورد نیاز از طریق غذای تکمیلی، برنامه مکمل‌یاری با قطره آهن اجرا نمی‌شود.
کم‌خونی ناشی از فقر آهن، مکمل آهن و پوسیدگی دندان
برخی ترکیبات آهن ممکن است موجب تغییر رنگ موقت دندان‌ها شوند که در پایان دو سالگی و با قطع قطره آهن، این رنگ از بین می‌رود. در ضمن برای پیشگیری از تغییر رنگ دندان‌ها، قطره آهن در عقب دهان کودک چکانده شده و پس‌از دادن قطره آهن، دندان‌ها با یک پارچه تمیز پاک می‌شود.
قطره آهن نه‌تنها باعث پوسیدگی دندان نمی‌شود، بلکه از پوسیدگی دندان‌ها نیز جلوگیری می‌کند. اما در کودکانی که به دلیل نداشتن بهداشت دهان و دندان و مصرف زیاد قند، پوسیدگی زیادی دارند، قطره آهن می‌تواند وارد ناحیه متخلخل شده و باعث تغییر رنگ در دندان‌ها شود. در واقع، در این کودکان، قطره آهن به دیدن پوسیدگی‌هایی کمک می‌کند که والدین تا آن زمان ندیده‌اند.
نتایج مطالعات مروری و متآنالیز در ارتباط بین کم‌خونی ناشی از فقر آهن و پوسیدگی دندان نشان دادند که احتمال پوسیدگی دندان در کودکان مبتلا به کم‌خونی فقر آهن در مقایسه با کودکانی که به کم‌خونی فقر آهن مبتلا نیستند، به‌طور قابل توجهی بالاتر است و کودکان مبتلا به کم‌خونی فقر آهن در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پوسیدگی دندان قرار دارند، زیرا کم‌خونی فقر آهن ممکن است
عملکرد غدد بزاقی را تغییر دهد و ترشح بزاق کاهش یافته و خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
نتیجه‌گیری
در سال‌های اولیه زندگی، به دلیل اینکه مرحله حیاتی رشد و معدنی شدن دندان‌ها است، کمبود آهن می‌تواند مستقیماً بر رشد دندان تأثیر بگذارد. در کودکان زیر ۶ سال، کمبود آهن مینای دندان را به خطر انداخته و حساسیت به پوسیدگی را افزایش می‌دهد.
بنابراین کم‌خونی فقر آهن در سنین پایین بر سلامت دهان تأثیر گذاشته و به‌دلیل ایجاد تغییرات در بزاق و میکروبیوتای دهان، زمینه را برای شدت بیشتر پوسیدگی فراهم می‌کند. بر اساس نتایج مطالعات متعدد انجام‌شده، قطره آهن نه‌تنها موجب پوسیدگی دندان نمی‌شود، بلکه به‌دلیل تامین آهن و پیشگیری از کم‌خونی ناشی از فقر آهن، از پوسیدگی دندان‌های کودکان جلوگیری می‌کند.
منابع
۱- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0022316622069218
2- https://link.springer.com/article/10.1007/s12098-019-03054-8
3- https://www.mdpi.com/2304-6767/12/6/176
دیدگاهتان را بنویسید