×
×

آخرین مطالب

راستی‌آزمایی: مصرف روغن حیوانی دلیل قوی‌تر بودن نسل‌های گذشته است.
نتیجه بررسی: بدون شواهد

راستی‌آزمایی: مصرف روغن حیوانی دلیل قوی‌تر بودن نسل‌های گذشته است.

به زبان ساده، نه تنها شواهد علمی کافی برای اثبات اینکه روغن حیوانی، نسل‌های گذشته را قوی‌تر کرد، وجود ندارد، بلکه بیشتر شواهد نشان می‌دهند مصرف زیاد آن ممکن است مضر باشد. آنچه افراد قدیم را از نظر بدنی مقاوم‌تر جلوه می‌دهد، بیشتر به سبک زندگی فعال‌تر، رژیم متعادل‌تر و کاهش مصرف غذاهای فراوری‌شده مربوط است، نه صرفاً استفاده از روغن حیوانی. بنابراین، این ادعا که «مصرف روغن حیوانی باعث قوی‌تر بودن نسل‌های گذشته شد» از نظر علمی معتبر نیست.
  • ۲۱ مرداد
  • ۰
  • گفت‌وگو/ چرا علیرغم وجود عوارض نادر واکسن، توصیه جدی به واکسینه‌شدن می‌شود؟
    از سری گفتگوهای خانم نوا و آقای حامی درباره حقایق ادعاهای سلامت- قسمت هفتم

    گفت‌وگو/ چرا علیرغم وجود عوارض نادر واکسن، توصیه جدی به واکسینه‌شدن می‌شود؟

    بیایید موضوع را قدم‌به‌قدم و به زبان ساده ولی علمی بررسی کنیم تا روشن شود چرا با وجود احتمال عوارض نادر، باز هم واکسیناسیون – به‌ویژه برای کودکان – به‌شدت توصیه می‌شود.
    فیلم/ چرا برخی از افراد از تبلیغات داروهای شبه‌علم استقبال می‌کنند؟
    روایتی از یک چالش در شبکه های مجازی

    فیلم/ چرا برخی از افراد از تبلیغات داروهای شبه‌علم استقبال می‌کنند؟

    در فضای مجازی دیده اید که تبلیغات دارو یا داروهای شبه علم منتشر میشود و مردم به استفاده از آن مداخله درمانی تمایل پیدا میکنند.
    راستی‌آزمایی: پیاز پوست‌کنده باکتری‌ها را به خود جذب می‌کند و نباید مصرف شود.
    نتیجه بررسی: شواهد ضعیف

    راستی‌آزمایی: پیاز پوست‌کنده باکتری‌ها را به خود جذب می‌کند و نباید مصرف شود.

    شواهد علمی به‌روشنی تأیید می‌کنند که پیازهای پلاسیده یا آسیب‌دیده می‌توانند محیط مناسبی برای رشد باکتری‌ها باشند و مصرف آن‌ها خطرناک است. بنابراین، توصیه به پرهیز از مصرف این نوع پیاز کاملاً منطقی و مبتنی بر داده‌های علمی است. با این حال، درباره پیازهای تازه‌برش‌خورده و سالم که در شرایط بهداشتی و دمای یخچال نگهداری می‌شوند، شواهد کافی مبنی بر خطر بالای آلودگی آن‌ها وجود ندارد. ازاین‌رو، تعمیم این هشدار به همه پیازها بی‌اساس است و نیازمند انجام مطالعات بیشتر برای ارزیابی دقیق‌تر این نگرانی‌هاست.
    راستی‌آزمایی: مصرف چای و مایعات گرم با خرما و کشمش سالم‌تر از مصرف با قند و شکر سفید است.
    نتیجه بررسی: درست

    راستی‌آزمایی: مصرف چای و مایعات گرم با خرما و کشمش سالم‌تر از مصرف با قند و شکر سفید است.

    مطالعات موجود نشان می‌دهند که قندهای افزوده (مانند شکر سفید) به‌طور قاطع برای سلامت مضر بوده و مصرف زیاد آن‌ها با مشکلاتی مانند افزایش وزن، دیابت و بیماری‌های قلبی مرتبط است. در مقابل، قندهای طبیعی موجود در میوه‌ها و میوه‌های خشک، مثل خرما و کشمش، اگر در مقادیر متعادل مصرف شوند، معمولاً پاسخ قندی و انسولینی ملایم‌تری ایجاد می‌کنند و اثرات منفی قابل توجهی بر کنترل قند خون ندارند. لذا مصرف خرما یا کشمش همراه با چای یا مایعات گرم، گزینه سالم‌تری به‌­نظر می‌رسد، به شرط آنکه میزان مصرف میوه‌های خشک، کنترل‌شده و متعادل باشد. علاوه‌بر این، برای اثبات برتری قطعی این مواد نسبت به قندهای تصفیه‌شده، شواهد بلندمدت و مطالعات قوی‌تری لازم است.
    از وضعیت مصرف الکل در دنیا چه می‌دانیم؟
    آمار و ارقام سلامت را بدانیم

    از وضعیت مصرف الکل در دنیا چه می‌دانیم؟

    در این مطلب با استفاده از جمع بندی شواهد به آخرین وضعیت مصرف الکل در جهان خواهیم پرداخت. در روزهای آتی به طور مفصل به وضعیت مصرف الکل در ایران خواهیم پرداخت
  • ۱۸ مرداد
  • ۰
  • راستی‌آزمایی: زنان مبتلا به سرطان تحت شیمی‌درمانی می‌توانند هم‌چنان فرزندآوری کنند.
    نتیجه بررسی: درست

    راستی‌آزمایی: زنان مبتلا به سرطان تحت شیمی‌درمانی می‌توانند هم‌چنان فرزندآوری کنند.

    پاسخ کلی به این ادعا، به نوع سرطان، سن بیمار، نوع و مقدار درمان دریافتی بستگی دارد. با این وجود، اگرچه شیمی‌درمانی و پرتودرمانی ممکن است به تخمدان‌ها آسیب برسانند و شانس بارداری را کاهش دهند، به‌ویژه در سرطان‌هایی مانند پستان، مغز، کلیه و استخوان، با گذشت زمان از پایان درمان، احتمال بارداری دوباره افزایش پیدا می‌کند. روش‌های پزشکی نوین نیز پیش‌از شروع شیمی‌درمانی، می‌توانند کمک زیادی به حفظ قدرت باروری کنند.
    راستی‌آزمایی: برقراری رابطه جنسی در دوره قاعدگی خطرناک است.
    نتیجه بررسی: نادرست

    راستی‌آزمایی: برقراری رابطه جنسی در دوره قاعدگی خطرناک است.

    با مرور شواهد علمی به این نتیجه می‌رسیم که ادعای «خطرناک بودن رابطه جنسی هنگام پریود» از نظر پزشکی صحت ندارد. منابع معتبر بر این نکته تأکید کرده‌اند که برقراری رابطه در دوران قاعدگی در افراد سالم، «خود‌به‌خود» زیان‌آور نیست. اگرچه همانند هر نزدیکی جنسی دیگری، هم‌چنان خطر انتقال بیماری‌های مقاربتی و احتمال بسیار اندک بارداری وجود دارد، این خطرات با استفاده از کاندوم و رعایت بهداشت به حداقل می‌رسند. بنابراین نتیجه می‌گیریم که ادعای «خطرناک بودن رابطه جنسی در هنگام پریود» از منظر علمی نادرست است.
    راستی‌آزمایی: مصرف کمتر گوشت باعث کاهش بوی عرق بدن می‌شود.
    نتیجه بررسی: درست

    راستی‌آزمایی: مصرف کمتر گوشت باعث کاهش بوی عرق بدن می‌شود.

    شواهد علمی برگرفته از مطالعات مختلف، با روش‌های متنوع، به‌طور کلی تایید می‌کنند که کاهش مصرف گوشت، به ویژه گوشت قرمز، می‌تواند منجر به کاهش بوی نامطبوع عرق بدن شود. این تاثیر به دلیل کاهش ترکیبات گوگردی و دیگر متابولیت‌های تولیدکننده بو در عرق و هم‌چنین تغییر در میکروبیوم پوست است. بااین‌حال، تفاوت‌های فردی، ژنتیکی و عوامل محیطی نیز نقش مهمی دارند، بنابراین میزان تاثیر آن ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد.
    راستی‌آزمایی: رژیم DASH می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی پیشگیری کند.
    نتیجه بررسی: شواهد ضعیف

    راستی‌آزمایی: رژیم DASH می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی پیشگیری کند.

    رژیم DASH رژیمی سالم است که به‌طور علمی در کاهش فشار خون و بهبود برخی عوامل خطر قلبی موثر شناخته شده است. اما درباره‌ تأثیر آن بر کاهش سکته مغزی یا قلبی، مرگ‌ومیر یا نیاز به انجام آنژیوگرافی، شواهد کافی و قوی در دست نیست. پس اگرچه این رژیم به افراد کمک می‌کند تا سبک زندگی سالم‌تری داشته باشند، نمی‌توان با اطمینان گفت که به‌تنهایی باعث پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی می‌شود. برای پاسخ قطعی به این پرسش، به انجام مطالعات بلندمدت و باکیفیت‌ بالا نیاز داریم.
  • ۱۴ مرداد
  • ۰
  • از حقیقت ادعاهای امروز سلامت چخبر؟
    صحت سنجی اخبار 14 مرداد 1404

    از حقیقت ادعاهای امروز سلامت چخبر؟

    مجموعه ادعاها و خبرهای 14 مرداد 1404 در این مطلب فکت‌نامه سلامت صحت سنجی شده است.
    داروی با پیشگیری ۹۶ درصدی اچ آی وی در آمریکا تاییدیه گرفت؟
    نتیجه بررسی: درست

    داروی با پیشگیری ۹۶ درصدی اچ آی وی در آمریکا تاییدیه گرفت؟

    در یک تحول مهم در حوزه پیشگیری از HIV، سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) مجوز رسمی استفاده از داروی lenacapavir را برای پیشگیری از ابتلا به ویروس HIV صادر کرد. این دارو، که پیش‌تر برای درمان موارد مقاوم عفونت HIV مورد استفاده قرار می‌گرفت، اکنون با نام تجاری Yeztugo به بازار عرضه خواهد شد و تنها نیاز به تزریق هر شش ماه یک‌بار دارد.