با تغذیه سالم می‌توان اثرات آلودگی هوا را کاهش داد.
بیان مسئله
در متون طب سنتی چینی و ایرانی، غذاها براساس تاثیرشان بر تعادل درونی بدن طبقه‌بندی می‌شوند. ماهی اغلب به عنوان طبع سرد شناخته شده و طب سنتی، مصرف همزمان مواد غذایی با طبع گرم را، مانند خرما، با آن توصیه می‌کند.
هم‌چنین، برخی نیز معقد هستند که مصرف ترکیبی از ماهی و خرما، صرفاً یک تجربه خوشمزه نیست، بلکه می‌تواند از جنبه‌های سلامت نیز دارای مزایای متنوعی باشد، زیرا، ماهی منبع غنی از پروتئین با کیفیت بالا، اسیدهای چرب امگا‑۳ و ویتامین‌های گروه ب است، و خرما نیز سرشار از فیبر، آنتی‌اکسیدان، و قندهای طبیعی برای تأمین انرژی سریع.
در این راستی‌آزمایی، برآنیم با مرور مقالات بسنجیم که این دیدگاه جنبه علمی دارد یا صرفاً یک سنت رسیده از نیاکان است.
راستی‌آزمایی: مصرف چای پس‌از صرف غذا باعث جلوگیری از جذب آهن غذا می‌شود.
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل: Hot and cold food و Hot-cold food theory استخراج کرده و پس‌از یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جست‌وجوی مقالات پرداختیم.
جایگاه خرما در کنار ماهی در سفره ایرانی از دیدگاه مزاج‌شناسی
دیدگاه‌های طب سنتی، مثل طب ایرانی و چینی، در مقایسه با پزشکی مدرن نشان می‌دهند که گرمی و سردی غذاها بر سطح انرژی، و عملکرد دستگاه گوارش، اثر می‌گذارند. هم‌چنین، برقراری تعادل میان طبع مواد غذایی، تاثیر مفیدی بر سوخت‌وساز، عملکرد هورمون‌ها و سیستم ایمنی دارد۱.
فلسفه مزاج گرم/سرد در پزشکی سنتی اشاره می‌کند که ایجاد تعادل میان مصرف غذاهای گرم و سرد، مانند هم‌زمانی در مصرف ماهی و خرما، از نظر فیزیولوژیکی قابل توجیه است، اما برای تائید این یافته‌ها در علوم سلامت و بالینی، نیاز به پژوهش‌های دقیق‌تر است۲.
راستی‌آزمایی: مسواک زدن بهتر است نیم ساعت بعد از غذا خوردن انجام شود.
طب گیاهی ادعا می‌کند که مصرف غذاهایی با طبع گرم می‌توانند با افزایش انرژی و تحریک متابولیسم به کاهش بروز سندرم سرد که به همراه مصرف موادغذایی با طبع سرد به‌وجود می‌آید، کمک کنند. بنابراین، ایجاد تعادل در طبع غذاها توصیه می‌شود، اما شواهد علمی مستقیمی برای تائید آن وجود ندارد۳.
باور سنتی یا حقیقت مزاجی؟
طب سنتی براساس تاثیر غذا بر متابولیسم، سیستم عصبی، التهاب و فرایندهای پاک‌سازی بدن، آن‌ها را به طبع گرم یا سرد طبقه‌بندی می‌کند، اما شواهد قابل اعتنایی مبنی بر ضرورت ایجاد تعادل میان مصرف غذاهای گرم و سرد وجود ندارد. برای رسیدن به توصیه‌های دقیق تغذیه‌ای برپایه مزاج خوراکی‌ها، لازم است مطالعات بیشتری صورت گیرند۴. یافته‌های یک مطالعه هم‌گروهی نیز نشان داد که اگرچه طب سنتی ایجاد تعادل گرم/سرد را برای سلامت مهم می‌داند، شواهد اپیدمیولوژیکی از این مطالعه، تاکید بر تاثیر قابل اعتماد این موضوع ندارد۵.
راستی‌آزمایی: خوردن غذا بلافاصله پس از جراحی‌های زنان و زایمان توصیه نمی‌شود.
به‌طور کلی، پژوهش‌ها حاکی از آن هستند که برقراری تعادل میان طبع‌های مختلف مواد غذایی، به مزاج هر فرد وابسته است، بنابراین نمی‌توان یک توصیه عمومی برای مصرف همزمان خوراکی‌ها، ارائه داد و شناخت طبع‌های غذایی و مزاج افراد، نیازمند تحقیقات گسترده‌تری است۶.
نتیجه‌‌‌گیری
در طب سنتی، برقراری تعادل میان طبع‌های غذایی، یعنی ترکیب مواد غذایی گرم و سرد، به‌عنوان راهی برای حفظ سلامت و پیشگیری از بروز بیماری توصیه می‌شود. بسیاری بر این باورند که رعایت این تعادل می‌تواند به بهبود سلامت دستگاه گوارش، انرژی بدن و خلق‌وخو کمک کند. با این حال تاکنون مطالعات کافی با اعتبار بالا نتوانسته اند مفید بودن یا مضر بودن مصرف همزمان ماهی با یا بدون خرما را نشان دهند.
راستی‌آزمایی: تحت چه شرایطی، استفاده از ظرف پلاستیکی غذا، خطر بیماری قلبی‌عروقی را ایجاد می‌کند؟
فهرست منابع
۱. Dashtdar M, Dashtdar MR, Dashtdar F, Dashtdar B, Mojab E. The perspectives of traditional and modern medicine on the nature of hot and cold foods. Medical Research Journal. 2022;7(1):82-93.
2. Namiranian P, Naghizadeh A, Adel-Mehraban MS, Karimi M. Hot and Cold Theory: Evidence in Physiology. Hot and Cold Theory: The Path Towards Personalized Medicine. 2022:119-133.
3. Keyhanian K. Principle of hot and cold and its clinical application in traditional Chinese medicine. Hot and Cold Theory: The Path Towards Personalized Medicine. 2022:7-19.
4. Ormsby SM. Hot and cold theory: evidence in nutrition. Hot and Cold Theory: The Path Towards Personalized Medicine. Springer; 2022:87-107.
5. Nagata C, Wada K, Tamura T, Konishi K, Goto Y. Hot–cold foods in diet and all-cause mortality in a Japanese community: the Takayama study. Annals of Epidemiology. 2017;27(3):194-199. e2.
6. Xiong Y, Yan L, Li X, et al. Hot and Cold Theory: A Personalized Medicine Approach. Hot and Cold Theory: The Path Towards Personalized Medicine. Springer International Publishing; 2021:163-169.
دیدگاهتان را بنویسید