نتیجه بررسی: درست

تحت چه شرایطی، استفاده از ظرف پلاستیکی غذا، خطر بیماری قلبی‌عروقی را ایجاد می‌کند؟

مقدمه و پیشینه

برخی کاربران مجازی این سوال را مطرح کردند که ادعاهایی مبنی بر افزایش خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی با استفاده از ظرف پلاستیکی غذا، صحت دارند یا خیر.

فکت‌نامه سلامت این ادعا را بررسی کرده است:

مواد شیمیایی موجود در ظروف پلاستیکی غذا

برخی ظروف پلاستیکی غذا معمولاً حاوی مواد شیمیایی مضری مانند بیسفنول A (به اختصار، BPA) و فتالات هستند که می‌توانند به غذا و نوشیدنی‌ها نفوذ کنند. این مواد شیمیایی به عنوان مختل‌کننده‌های غدد درون‌ریز طبقه‌بندی می‌شوند و با افزایش خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی، فشار خون بالا و اختلالات متابولیک مرتبط هستند. (۱، ۲)

راستی‌آزمایی: کاغذهای دستگاه پوز باعث نازایی افراد می‌شوند.

چگونگی ورود مواد شیمیایی از ظروف پلاستیکی به غذا

مواد شیمیایی از ظروف پلاستیکی غذا، از جمله BPA و فتالات‌ها، به‌ویژه هنگامی که در معرض گرما، شرایط اسیدی/قلیایی یا از طریق استفاده مکرر قرار می‌گیرند، به غذا منتقل می‌شوند. این فرایند مهاجرت، مسیر اصلی قرار گرفتن انسان در معرض این مواد بوده و مطالعات نشان می‌دهند که گرم کردن پلاستیک‌ها در مایکروویو و نگهداری غذای گرم در ظروف پلاستیکی، نشت مواد شیمیایی را به‌طور قابل توجهی افزایش می‌دهند. (۳-۵)

میکروپلاستیک‌ها و نانوپلاستیک‌ها: نگرانی‌های نوظهور

فراتر از مواد شیمیایی پلاستیکی رایج، میکروپلاستیک‌ها و نانوپلاستیک‌ها (MNPs) نگرانی فزاینده‌ای را برای سلامت قلب و عروق ایجاد می‌کنند. تحقیقات، این ذرات ریزپلاستیکی را در خون انسان، پلاک‌های آترواسکلروتیک و بافت‌های قلب یافته‌اند و شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد آن‌ها می‌توانند باعث التهاب، استرس اکسیداتیو و اختلال در انعقاد خون شوند. (۶، ۷)

راستی‌آزمایی: کنسرو ها پیش‌از مصرف بهتر است جوشانده شوند.

مکانیسم‌های آسیب قلبی‌عروقی
مواد شیمیایی و ذرات پلاستیکی از طریق مسیرهای بیولوژیکی متعدد از جمله استرس اکسیداتیو، التهاب، اختلال غدد درون‌ریز و اختلال عملکرد میتوکندری به سلامت قلب و عروق آسیب می‌رسانند. BPA، فتالات‌ها و میکرو/نانوپلاستیک‌ها می‌توانند این مسیرها را تحریک کرده و منجر به التهاب عروقی، تشکیل سلول‌های فومی، اختلال عملکرد اندوتلیال و دیگر فرآیندهایی شوند که در ایجاد بیماری‌های قلبی‌عروقی نقش دارند. (۸، ۹)

نتیجه‌گیری

چندین عامل خطر، از جمله گرم کردن زیاد غذا در ظروف پلاستیکی، مصرف نوشیدنی‌های خیلی داغ در فنجان‌های پلاستیکی، استفاده از ظروف غیراستاندارد برای گرم کردن غذا در مایکروفر و نگهداری غذا در بسته‌بندی‌های پلاستیکی نامناسب، قرار گرفتن افراد را در معرض مواد شیمیایی پلاستیکی افزایش می‌دهند. بنابراین، توصیه‌ می‌شود برای کاهش قرار گرفتن در معرض این مواد، استفاده از ظروف شیشه‌ای یا استیل ضدزنگ، استفاده از ظروف استاندارد پلاستیکی برای گرم کردن غذا در مایکروفر، اجتناب از گرم کردن زیاد ظروف پلاستیک و به‌حداقل رساندن مصرف غذاهای کنسروی مورد توجه قرار گیرند.

منابع

۱- Callaghan, M.A., Alatorre-Hinojosa, S., Connors, L.T., Singh, R.D. and Thompson, J.A., 2021. Plasticizers and cardiovascular health: role of adipose tissue dysfunction. Frontiers in Pharmacology, ۱۱, p.626448.

2- Harray, A., Herrmann, S., Papendorf, H., Miller, C., Vermeersch, A., Smith, T. and Lucas, M., 2024. Plastics in human diets: development and evaluation of the 24-h Dietary Recall—Plastic Exposure and the Dietary Plastics Score. Frontiers in Nutrition, ۱۱, p.1443792.

3- Diamanti-Kandarakis, E., Bourguignon, J.P., Giudice, L.C., Hauser, R., Prins, G.S., Soto, A.M., Zoeller, R.T. and Gore, A.C., 2009. Endocrine-disrupting chemicals: an Endocrine Society scientific statement. Endocrine reviews, ۳۰(۴), pp.293-342.

4- Alizadeh-Fanalou, S., Mehdipour, S., Rokhsartalb-Azar, S., Mohammadi, F., Ghorban, K., Asri, S., Mousavi, S.H. and Karami, M., 2024. Evaluation of novel biomarkers for early diagnosis of bisphenol A-induced coronary artery disease. Heliyon, ۱۰(۱).

۵- Tain, Y.L. and Hsu, C.N., 2024. The Impact of the Aryl Hydrocarbon Receptor on Antenatal Chemical Exposure-Induced Cardiovascular–Kidney–Metabolic Programming. International Journal of Molecular Sciences, ۲۵(۹), p.4599.

6- Lubick, N., 2010. Cardiovascular health: exploring a potential link between BPA and heart disease.

7- Krishnan, K., 2023. A systematic review on the impact of micro-nanoplastics exposure on human health and diseases. Biointerface Research in Applied Chemistry, ۱۳(۴), pp.1-12.

8- Olatunji, G., Kokori, E., Ogieuhi, I.J., Chidinma, U.I., Omoworare, O., Olatunji, D., Oluwatomiwa, A.V., Oyewale, O.B., Dorcas, O.O., Zuhair, V. and Shu, B.I., 2024. Nanoplastics as emerging cardiovascular hazards: a narrative review of current evidence. The Egyptian Journal of Internal Medicine, ۳۶(۱), p.62.

9- Fonseca, M.I., Lorigo, M. and Cairrao, E., 2022. Endocrine-disrupting effects of bisphenol A on the cardiovascular system: a review. Journal of xenobiotics, ۱۲(۳), pp.181-213.