×
×
آخرین اخبار
اصول گفت‌وگو و تعامل در مواجهه با سوالات و ابهامات مردم در حوزه پزشکی و سلامت
ویژه جامعه علوم سلامت که روزانه در حال خدمت به سلامت مردم هستند.

اصول گفت‌وگو و تعامل در مواجهه با سوالات و ابهامات مردم در حوزه پزشکی و سلامت

  • ۴ شهریور
  • 44 بازدید
  • ۰
  • از وضعیت مصرف الکل در دنیا چه می‌دانیم؟
    آمار و ارقام سلامت را بدانیم

    از وضعیت مصرف الکل در دنیا چه می‌دانیم؟

  • ۱۸ مرداد
  • 90 بازدید
  • ۰
  • آخرین مطالب

    راستی‌آزمایی: مصرف ماچا خطرناک است و باعث اعتیاد می‌شود.
    نتیجه بررسی: نادرست

    راستی‌آزمایی: مصرف ماچا خطرناک است و باعث اعتیاد می‌شود.

    مرور شواهد علمی نشان می‌دهد که مصرف ماچا می‌تواند تاثیرات سودمندی بر سلامت وضعیت شناختی، خلق‌وخو و عملکرد جسمانی داشته باشد و نقشی را در بهبود شاخص‌های قلبی‌عروقی، کنترل قند خون و کاهش خستگی ایفا کند. با این حال، مصرف بیش‌ازحد آن به دلیل محتوای بالای کافئین و ترکیبات فنولی ممکن است با عوارضی مانند اضطراب، بی‌خوابی، تپش قلب، مشکلات گوارشی، کاهش جذب آهن و افزایش خطر سنگ کلیه همراه باشد.
    تغییر در سبک زندگی می‌تواند احتمال بروز سکته قلبی یا مغزی را کاهش دهد؟
    نتیجه بررسی: درست

    تغییر در سبک زندگی می‌تواند احتمال بروز سکته قلبی یا مغزی را کاهش دهد؟

    شواهد علمی قوی نشان می‌دهند که تغییرات در سبک زندگی – حتی بدون مصرف دارو – به‌طور مستقل می‌توانند خطر بروز سکته قلبی و مغزی را کاهش دهد. اصلاح رژیم غذایی، فعالیت بدنی منظم، ترک سیگار و کنترل وزن، همگی تأثیر چشمگیری بر کاهش عوامل خطر دارند. بنابراین، ادعای مطرح‌شده درست است، با این توضیح که در برخی بیماران پرخطر، دارو نیز باید در کنار اصلاح سبک زندگی مصرف شود.
    راستی‌آزمایی:‌ با استفاده از حجامت، افزایش قد امکان‌پذیر است.
    نتیجه بررسی: نادرست

    راستی‌آزمایی:‌ با استفاده از حجامت، افزایش قد امکان‌پذیر است.

    با توجه به دلایل فوق، می‌توان نتیجه گرفت ادعای «افزایش قد با استفاده از حجامت» فاقد پشتوانه علمی است. قد انسان عمدتاً تا پایان بلوغ تعیین می‌شود و پس‌از بسته شدن صفحات رشد استخوان، تغییری نمی‌کند. حجامت فقط با تحریک سطح پوست و عضلات عمل کرده و شواهد علمی نشان داده‌اند ممکن است در کاهش درد مؤثر باشد، اما هیچ مطالعه‌ای تاثیر آن را بر رشد استخوان و بلندتر شدن طول قد گزارش نکرده است. بنابراین این ادعا نادرست است و نباید به‌عنوان روش افزایش طول قد ترویج شود.
  • ۲۳ شهریور
  • ۰
  • راستی‌آزمایی: لیزر واژینال در درمان بی‌اختیاری استرسی ادرار در زنان مؤثر است.
    نتیجه بررسی: نادرست

    راستی‌آزمایی: لیزر واژینال در درمان بی‌اختیاری استرسی ادرار در زنان مؤثر است.

    بر اساس شواهد موجود، نمی‌توان گفت که لیزر واژینال روش مؤثری برای درمان بی‌اختیاری استرسی ادرار در زنان است. شواهد فعلی نشان می‌دهند که این روش یا تفاوتی با درمان ساختگی ندارد، یا اگر تفاوتی هم باشد، بسیار کوچک و غیرقابل‌توجه است. بنابراین، این ادعا که «لیزر واژینال در درمان بی‌اختیاری استرسی ادرار در زنان مؤثر است»، در حال حاضر درست نیست و هنوز شواهد کافی برای تأیید آن وجود ندارد.
    راستی‌‌آزمایی: کبد چرب باعث ریزش مو می‌شود.
    نتیجه بررسی: بدون شواهد

    راستی‌‌آزمایی: کبد چرب باعث ریزش مو می‌شود.

    بر اساس شواهد علمی موجود، نمی‌توان به‌طور قطعی ادعا کرد که کبد چرب به‌تنهایی و مستقیماً باعث ریزش مو می‌شود. اگرچه شیوع کبد چرب در برخی انواع ریزش مو (به‌ویژه ریزش موی ارثی و سکه‌ای) بالاتر است و برخی مکانیسم‌های بیولوژیک مشترک وجود دارند، عوامل زمینه‌ای مانند چاقی، اختلالات متابولیک و کمبودهای تغذیه‌ای نقش مهم‌تری دارند. هم‌چنین، بسیاری از مطالعات انسانی موجود، رابطه همبستگی (و نه علت و معلولی) را نشان داده‌اند و برای اثبات این ارتباط به انجام مطالعات طولی و مداخله‌ای بیشتری نیاز است. بنابراین، ادعای اینکه «کبد چرب باعث ریزش مو می‌شود» در حال حاضر از نظر علمی اثبات نشده و نیازمند تحقیقات بیشتر است. توصیه می‌شود افراد برای پیشگیری از ابتلا به هر دو مشکل، سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و کنترل وزن را رعایت کنند.
  • ۲۲ شهریور
  • ۰
  • راستی‌آزمایی: مصرف ال‌-آرژنین در کودکان باعث بروز بلوغ زودرس می‌شود.
    نتیجه بررسی ادعا: فاقد شواهد

    راستی‌آزمایی: مصرف ال‌-آرژنین در کودکان باعث بروز بلوغ زودرس می‌شود.

    مرور شواهد نشان می‌دهد که مصرف ال‌-آرژنین در کودکان بیشتر با تحریک حاد هورمون رشد و بهبود رشد قدی مرتبط است و هیچ مطالعه معتبری ارتباط آن را با بلوغ زودرس تأیید نکرده است. در کارآزمایی‌های بالینی و مطالعات کوهورت، شاخص‌های بلوغ یا تفاوتی نداشتند یا اصلاً بررسی نشدند و منابع مرجع نیز بروز چنین عارضه‌ای را گزارش نکرده‌اند. در نتیجه، ادعای «ال‌-آرژنین باعث بروز بلوغ زودرس در کودکان می‌شود»، فاقد شواهد علمی معتبر است.
    آیا مهاجرت کادر درمان به دلیل مداخلات اثربخش کاهش یافته است؟
    بررسی یک خبر

    آیا مهاجرت کادر درمان به دلیل مداخلات اثربخش کاهش یافته است؟

    هرچند ممکن است تغییراتی از نظر عدد و رقم در کاهش دریافت گوداستندینگ کادر درمان و سلامت ایجاد شده باشد، این موضوع نه به معنای کاهش تمایل به مهاجرت و ماندن برای خدمت در ایران است و نه می‌توان آن را الزاما به دلیل مداخلات انجام‌شده دانست.
  • ۱۶ شهریور
  • ۰
  • راستی‌آزمایی: ملاتونین در درمان سرطان مؤثر است.
    نتیجه بررسی: نادرست

    راستی‌آزمایی: ملاتونین در درمان سرطان مؤثر است.

    با تکیه بر مرورهای نظام‌مند به‌روزشده، دستورالعمل‌های بالینی ASCO/SIO و ESMO و منابع معتبر انکولوژی، ادعای «ملاتونین در درمان سرطان مؤثر است» نادرست/تأییدنشده است. ملاتونین ممکن است برای بهبودی در برخی علائم (به‌ویژه مشکلات خواب) سودمند باشد، اما شواهد معتبری از آن برای اثر مستقیم ضدّتومور یا بهبود بقاء وجود ندارد. بنابراین ملاتونین در بهترین حالت، یک گزینه کمکیِ علائمی با شواهد محدود است، نه درمان سرطان. استفاده بی‌برنامه، به‌خصوص بدون اطلاع تیم درمان، توصیه نمی‌شود.
    راستی‌آزمایی: نشستن بیش‌از ۱۰ ساعت در روز، حتی اگر ورزش کنید، خطر ابتلا به نارسایی قلبی را تا ۶۰ درصد افزایش می‌دهد.
    نتیجه بررسی: درست

    راستی‌آزمایی: نشستن بیش‌از ۱۰ ساعت در روز، حتی اگر ورزش کنید، خطر ابتلا به نارسایی قلبی را تا ۶۰ درصد افزایش می‌دهد.

    نشستن طولانی‌مدت یک عامل خطر مستقل برای ابتلا به نارسایی قلبی و بیماری‌های قلبی‌عروقی است. فعالیت بدنی منظم می‌تواند بخشی از این خطر را کاهش دهد، اما آن را به‌طور کامل خنثی نمی‌کند. داده‌های بیوبانک بریتانیا نشان دادند که نشستن بیش‌از ۱۰ ساعت روزانه با ۴۰ درصد افزایش خطر ابتلا به نارسایی قلبی و تا ۵۰–۶۰ درصد افزایش خطر مرگ قلبی‌عروقی همراه است، حتی در افرادی که ورزش کافی داشتند. بنابراین، کاهش زمان‌های طولانی نشستن در طول روز باید در کنار ورزش منظم به‌عنوان یک راهکار مستقل برای سلامت قلب مدنظر قرار گیرد.
    راستی‌آزمایی: با شناخت مزاج افراد، امکان تشخیص کبد چرب وجود دارد.
    نتیجه بررسی: نادرست

    راستی‌آزمایی: با شناخت مزاج افراد، امکان تشخیص کبد چرب وجود دارد.

    با بررسی منابع علمی معتبر مشخص می‌شود، تشخیص کبد چرب از روی مزاج افراد ممکن نیست. این بیماری براساس عوامل متابولیکی و سبک زندگی ایجاد می‌شود و پزشکان آن را با آزمایش خون، سونوگرافی و گاهی بیوپسی تشخیص می‌دهند. بنابراین، این ادعا که بتوان با شناخت مزاج، کبد چرب را تشخیص داد، از نظر علمی نادرست است.
  • ۱۵ شهریور
  • ۰
  • راستی‌آزمایی: شکستن قولنج کمر خطرناک است.
    نتیجه بررسی: نادرست

    راستی‌آزمایی: شکستن قولنج کمر خطرناک است.

    براساس شواهد علمی موجود، ادعای «شکستن قولنج کمر به‌طور قطعی و همیشگی خطرناک است» صحیح نیست. در افراد سالم، انجام این حرکت به‌صورت ملایم و کنترل‌شده معمولاً خطری ندارد، اما در صورت وجود آسیب قبلی، انجام حرکات شدید یا وضعیت‌های نامناسب، خطر آسیب به دیسک و مفاصل افزایش می‌یابد. بنابراین، توصیه می‌شود افراد با سابقه مشکلات کمری یا درد مزمن، از انجام این حرکات خودداری کرده و در صورت نیاز به پزشک یا فیزیوتراپیست مراجعه کنند.
    راستی‌آزمایی: مصرف کره گیاهی نسبت به کره حیوانی از سلامت بیشتری برخوردار است.
    نتیجه بررسی: درست

    راستی‌آزمایی: مصرف کره گیاهی نسبت به کره حیوانی از سلامت بیشتری برخوردار است.

    راستی‌آزمایی ادعای «مصرف کره گیاهی نسبت به کره حیوانی سالم‌تر است» نشان می‌دهد که این گفته درست است. مطالعات علمی و کارآزمایی‌ها نشان داده‌اند که جایگزین کردن چربی‌های اشباع موجود در کره حیوانی با چربی‌های غیراشباع موجود در روغن‌های گیاهی، به‌ویژه نمونه‌های نرم و غیرهیدروژنه، باعث کاهش کلسترول LDL (چربی بد خون) و بهبود سلامت قلب می‌شود.