راستی‌آزمایی: پروژستین از سقط مکرر با علت نامشخص در زنان پیشگیری می‌کند.
بیان مسئله
بازگشت به کار پس‌از تشخیص و درمان سرطان پستان، یکی از مهم‌ترین چالش‌های زنان مبتلا به این بیماری است. زنان، علاوه‌بر مبارزه با علائم فیزیکی و عوارض درمان، باید با مشکلات روانی، اجتماعی و اقتصادی مقابله کنند که در مسیر بازگشت به زندگی عادی، به‌ویژه بازگشت به محیط کار، تأثیرگذار هستند. عوامل متعددی می‌توانند موفقیت یا دشواری این بازگشت را تعیین کنند؛ از وضعیت سلامت جسمی و شدت درمان‌ها گرفته تا حمایت‌های روانی، شرایط کاری، و محیط اجتماعی. درک این عوامل نه‌تنها به بیماران کمک می‌کند تا بهتر با شرایط کنار بیایند، بلکه برای کارفرمایان، سیاست‌گذاران سلامت و متخصصان مراقبت‌های سلامت فرصتی است تا برنامه‌هایی مؤثر را برای تسهیل بازگشت به کار طراحی کنند.
در این بررسی، با مهم‌ترین عوامل مؤثر بر بازگشت به کار زنان مبتلا به سرطان پستان آشنا خواهیم شد.
راستی‌آزمایی: سن ابتلا به سرطان در ایران ۱۰ سال پایین‌تر از دیگر کشورهاست.
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل: Breast cancer و Return to work استخراج کرده و پس‌از یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جست‌وجوی مقالات پرداختیم.
از درمان تا اشتغال: عوامل موثر در بازگشت زنان مبتلا به سرطان پستان به کار
بازگشت به کار پس‌از درمان سرطان پستان یک فرآیند چندبُعدی و چالش‌برانگیز است که تحت تأثیر مجموعه‌ای از عوامل جسمی، روانی، اجتماعی و شغلی قرار دارد. یافته‌های علمی نشان می‌دهند که سلامت عمومی بدن، به‌ویژه خستگی، درد مزمن و اختلالات شناختی، می‌توانند مانعی جدی برای ازسرگیری فعالیت‌های شغلی باشند. از سوی دیگر، حمایت خانواده، همکاران و کارفرمایان در کنار وجود سیاست‌های کاری منعطف، نقش کلیدی در تسهیل بازگشت زنان به محل کار دارند. هم‌چنین ویژگی‌های شغلی از جمله سطح تحصیلات، نوع شغل و شرایط فیزیکی محیط کار بر احتمال بازگشت به کار تأثیر مستقیم می‌گذارند. در این میان، برنامه‌های توان‌بخشی متناسب با شرایط فردی که به نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی توجه دارند، ابزار مؤثری برای حمایت از زنان در این مسیر به شمار می‌روند (۱).
فیلم/ شب‌زنده‌داری خطر سرطان را کاهش می‌دهد؟
در مطالعه‌ای طولی که توسط Mehnert و همکاران در سال ۲۰۱۷ انجام شد، ۲۸۸ زن مبتلا به سرطان پستان به‌مدت ۳۶ ماه پیگیری شدند. نتایج این پژوهش نشان دادند فقط ۳۷٪ از زنان در این بازه زمانی به کار خود بازگشتند. عواملی مانند ورزش منظم پیش‌از تشخیص، تحصیلات بالاتر، تصویر بدنی مثبت و عملکرد فیزیکی مناسب، نقش حمایتی در بازگشت به کار داشتند. در مقابل، خستگی شدید، کاهش اشتها و مسئولیت‌های مراقبتی مانند نگهداری از کودک، از موانع اصلی بودند. بر پایه این یافته‌ها، توصیه می‌شود سیاست‌گذاران حوزه سلامت و کار، رویکردی جامع و منعطف را در پیش گیرند که هم به سلامت جسم و روان بیماران توجه داشته باشد و هم موانع اجتماعی و شغلی آن‌ها را کاهش دهد. این مسیر نه‌تنها به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کند، بلکه بازگشت فعال و پایدار آنان را به اجتماع و محیط کار نیز تضمین می‌کند (۲).
راستی‌آزمایی: آیا لیزر موهای زاید بدن سرطان‌زا است؟
بازگشت به کار پس‌از سرطان پستان: چه عواملی مؤثرند؟
یک مرور نظام‌مند و متاآنالیز انجام‌شده توسط کتابخانه کاکرین براساس مطالعات معتبر بین‌المللی نشان می‌دهند که بازگشت به کار در زنان مبتلا به سرطان پستان فرایندی چندوجهی و پیچیده است که تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد (۳):
۱. سلامت جسمی و روانی: شدت عوارض جانبی درمان، به‌ویژه خستگی مزمن، درد و مشکلات شناختی، به‌عنوان مهم‌ترین موانع بازگشت به کار شناسایی شده‌اند.
۲. حمایت اجتماعی و سازمانی: وجود حمایت‌های روانی و ساختاری از سوی خانواده، همکاران و کارفرمایان، به‌ویژه سیاست‌های منعطف کاری، مانند امکان دورکاری یا کاهش ساعات کاری، نقش حیاتی در تسهیل بازگشت دارند.
۳. ویژگی‌های شغلی و تحصیلات: زنانی با تحصیلات بالاتر و شغل‌هایی با فشار فیزیکی کمتر، شانس بسیار بیشتری برای بازگشت موفق به محیط کار دارند.
۴. مداخلات توان‌بخشی و روان‌درمانی: برنامه‌های طراحی‌شده برای کنترل خستگی، افزایش تاب‌آوری روانی و بهبود تصویر ذهنی از بدن، از عوامل مؤثر در سرعت و پایداری بازگشت به کار هستند.
به‌طور کلی، بر اساس شواهدی با کیفیت بالا، کاکرین تأکید می‌کند که مداخلات مؤثر برای بازگشت به کار باید جامع و چندبعدی باشند؛ این یعنی هم به نیازهای پزشکی (مانند مدیریت خستگی و درد) پاسخ دهند و هم حمایت روانی، اجتماعی و ساختاری کافی را در محل کار فراهم کنند.
راستی‌آزمایی: آیا بستن سوتین برای مدت طولانی می‌تواند باعث ایجاد سرطان پستان شود؟
بازگشت به زندگی و کار: چگونه زنان مبتلا به سرطان پستان مسیر موفقیت را طی می‌کنند؟
دو مطالعه Wang و Hoving به نقش حیاتی محیط کار در بازگشت زنان بازمانده از سرطان پستان پرداختند. یافته‌های Wang و همکاران نشان می‌دهند که تسهیلات شغلی مانند ساعات کاری انعطاف‌پذیر، امکان دورکاری و تغییر در شرح وظایف، تأثیر مثبتی در بازگشت به کار و پایداری شغلی دارند. این اقدامات، به‌ویژه برای زنانی که هنوز با خستگی یا مشکلات جسمی پس‌از درمان درگیرند، بسیار سودمند خواهند بود (۴). از سوی دیگر، Hoving و همکاران از طریق مصاحبه‌های کیفی نشان دادند که حمایت عاطفی همکاران و مدیران، داشتن حس ارزشمندی در محیط کار، و درک روانی از وضعیت فرد، نقش پررنگی در بازسازی اعتماد به نفس و انگیزه برای بازگشت دارند (۵).
توجه هم‌زمان به نیازهای روانی و جسمی بیماران حائز اهمیت است. خستگی، اگر با روش‌هایی مانند فعالیت بدنی منظم و مداخلات روان‌درمانی کنترل شود، می‌تواند اثر کاهنده‌اش را بر توان کاری کاهش دهد. از سوی دیگر، محیط کاری‌ای که کارکنان در آن احساس امنیت روانی، درک و حمایت داشته باشند، شانس بازگشت پایدار و موفق را به کار افزایش می‌دهد. این شواهد نشان می‌دهد که برای حمایت از بازماندگان سرطان پستان، باید مداخلاتی ترکیبی و هماهنگ در سطح فردی و سازمانی طراحی شود (۶).
راستی‌آزمایی: آسپارتام (شیرین‌کننده مصنوعی) موجود در نوشابه‌ها و نوشیدنی‌ها سرطان‌زا است؟
نتیجه‌گیری
مطالعات مختلف نشان می‌دهند که بازگشت به کار پس‌از درمان سرطان پستان، یک فرایند پیچیده است که تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد. برای تسهیل این فرایند، نیاز به رویکردی جامع و چندجانبه است که شامل حمایت‌های پزشکی، روانی، اجتماعی و سازمانی می‌شود. هم‌چنین، طراحی سیاست‌های کاری منعطف و ارائه برنامه‌های توان‌بخشی مناسب می‌توانند به بازگشت موفقیت‌آمیز به کار کمک کنند.
منابع
۱. Porro B, Durand M-J, Petit A, Bertin M, Roquelaure Y. Return to work of breast cancer survivors: toward an integrative and transactional conceptual model. Journal of Cancer Survivorship. 2022;16(3):590-603.
2. Brandão T, Pedro J, Nunes N, Martins MV, Costa ME, Matos PM. Marital adjustment in the context of female breast cancer: A systematic review. Psycho-Oncology. 2017;26(12):2019-29.
3. Tamminga SJ, de Wind A, Greidanus MA, Coenen P, Friberg E, Oldenburg HS. Prognostic factors for return to work in breast cancer survivors. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2025(5).
4. Islam T, Dahlui M, Majid HA, Nahar AM, Mohd Taib NA, Su TT, et al. Factors associated with return to work of breast cancer survivors: a systematic review. BMC public health. 2014;14(Suppl 3):S8.
5. Puttonen S, Härmä M, Hublin C. Shift work and cardiovascular disease – pathways from circadian stress to morbidity. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health. 2010(2):96-108.
6. Ren JY, Zhong JD, Yuan J, Zhang JE, Li CZ, Wei WJ. Unmet supportive care needs and associated factors among Chinese discharged patients with esophageal cancer after esophagectomy: A cross-sectional study. European Journal of Oncology Nursing. 2020;46.
دیدگاهتان را بنویسید