بیان مسئله
کراتیت باکتریایی یکی از عفونتهای جدی قرنیه است که میتواند منجر به کاهش بینایی یا حتی کوری فرد شود. درمان مؤثر این عفونت نیازمند انتخاب دقیق داروهای ضدباکتری است. آنتیبیوتیکهای موضعی بهعنوان درمان اصلی در این موارد شناخته میشوند. با این حال، انتخاب بهترین گزینه درمانی با توجه به طیف وسیع داروهای موجود و مقاومتهای میکروبی، چالشی بزرگ است. در این راستا، مرورهای سیستماتیک و متاآنالیز میتوانند اطلاعات ارزشمندی را در مورد اثربخشی و بیخطری این داروها ارائه دهند.
در این راستیآزمایی، با بررسی شواهد موجود، به ارزیابی اثربخشی آنتیبیوتیکهای موضعی در درمان کراتیت باکتریایی میپردازیم.
روش کار
نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل: Bacterial keratitis؛ Adjunctive corticosteroids و Topical antibiotics استخراج کرده و پساز یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جستوجوی مقالات پرداختیم.
آنتیبیوتیکهای موضعی: خط اول دفاع در برابر کراتیت باکتریایی
یافتههای حاصل از مرورهای سیستماتیک و متاآنالیز شبکه نشان میدهند که آنتیبیوتیکهای موضعی، اعم از ترکیبات نسل جدید یا کلاسیک، بهطور کلی در کاهش مدت زمان لازم برای دستیابی به بهبودی و کنترل عفونت مؤثر هستند. با این حال، تفاوتهای جزئی در اثربخشی داروها وجود داشته و انتخاب بهترین گزینه به نوع باکتری و وضعیت بیمار بستگی دارد. اثربخشی آنتیبیوتیکهای موضعی بهعنوان ستون درمان اصلی کراتیت باکتریایی، مستند و علمی است، اگرچه استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی بهعنوان درمان کمکی هنوز نیازمند شواهد بیشتری است (۱).
برخی جایگزینها مانند پوویدون آیوداین میتوانند بهعنوان درمان مؤثر و با طیف وسیع ضدباکتری عمل کنند، اما کاربرد آن هنوز محدود به شرایط خاص و پژوهشهای کوچک است. این یافتهها نشان میدهند که علاوهبر آنتیبیوتیکهای استاندارد، گزینههای جایگزین ممکن است در برخی سناریوها مفید باشند، ولی نیازمند ارزیابی بالینی دقیق هستند (۲).
با این وجود، مقاومت باکتریها میتواند اثربخشی آنتیبیوتیکها را کاهش دهد و اهمیت انتخاب داروی مناسب را براساس تستهای حساسیت و پایش بالینی برجسته میکند. این مقاله هشدار میدهد که بدون توجه به مقاومتهای میکروبی، درمان میتواند ناکارآمد شده و احتمال پیشرفت عفونت افزایش یابد (۳).
راستیآزمایی: میزان مصرف آنتیبیوتیک در ایران ۳.۵ برابر میانگین جهانی است؟
در مجموع، این سه مطالعه در کنار هم تصویری روشن را از اثربخشی آنتیبیوتیکهای موضعی ارائه میدهند. این داروها، درمان اصلی کراتیت باکتریایی هستند، و گزینههای جایگزین میتوانند مفید باشند، اما موفقیت درمان به انتخاب داروی مناسب و توجه به مقاومتهای میکروبی بستگی دارد. به عبارت دیگر، آنتیبیوتیکهای موضعی اثربخشی واقعی و مستند علمی دارند، ولی مدیریت دقیق بالینی برای موفقیت درمان ضروری است.
آنتیبیوتیکهای موضعی و مدیریت هوشمند کراتیت باکتریایی
درمان اصلی این بیماری با آنتیبیوتیکهای موضعی انجام میشود که سرعت بهبودی و کنترل عفونت به انتخاب داروی مناسب بستگی دارد. در برخی بیماران، استفاده کنترلشده از کورتیکواستروئیدهای موضعی بهعنوان درمان کمکی میتواند التهاب را کاهش داده و نتایج درمانی را بهبود بخشد، البته با پایش دقیق بالینی تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود (۱، ۴). داشتن اطلاعات دقیق درباره نوع باکتری و حساسیت آن به آنتیبیوتیکها برای موفقیت درمان ضروری است، زیرا بدون این دادهها احتمال ناکارآمدی درمان افزایش مییابد (۵).
راستیآزمایی: آیا آنتیبیوتیکدرمانی جایگزینی استاندارد برای برداشتن آپاندیس در درمان آپاندیسیت است؟
نتیجهگیری
شواهد علمی نشان میدهد که آنتیبیوتیکهای موضعی درمان اصلی کراتیت باکتریایی هستند و در کاهش مدت زمان لازم برای دستیابی به بهبودی و کنترل عفونت نقش دارند. با این حال، شواهد موجود در خصوص استفاده از کورتیکواستروئیدهای موضعی بهعنوان درمان کمکی کافی نبوده و اثربخشی و بیخطری آنها هنوز بهطور قطعی تأیید نشده است. بنابراین، موفقیت درمان بیشتر به انتخاب داروی مناسب، شناخت نوع باکتری، ارزیابی حساسیت آن و پایش دقیق بالینی بیمار بستگی دارد. بهطور کلی، آنتیبیوتیکهای موضعی اثربخشی مستند دارند، اما استفاده از درمانهای کمکی مانند کورتیکواستروئیدها نیازمند شواهد بیشتر و مدیریت بالینی هوشمندانه است.
منابع
۱. Song A, Yang Y, Henein C, Bunce C, Qureshi R, Ting DSJ. Topical antibiotics for treating bacterial keratitis: a network meta‐analysis. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2025(7).
2. Alsarhani WK, Basilious A, Popovic MM, Alshaker S, Chan CC. Povidone-iodine in the treatment of infectious keratitis: A systematic review. AJO International. 2025;2(2):100137.
3. Tuft S, Evans J, Gordon I, Leck A, Stone N, Neal T, et al. Antimicrobial resistance in topical treatments for microbial keratitis: protocol for a systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2023;13(3):e069338.
4. Herretes S, Wang X, Reyes JMG. Topical corticosteroids as adjunctive therapy for bacterial keratitis. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014(10).
5. Österhed E, Oldberg K, Gustafsson I. Aetiology and antibiotic susceptibility of bacterial keratitis at a referral centre in southern Sweden. Scientific Reports. 2025;15(1):20123.
آیا خوابیدن در کنار تلفن همراه خطرناک است؟





دیدگاهتان را بنویسید