نتیجه بررسی: نادرست

راستی‌آزمایی: لیزر واژینال در درمان بی‌اختیاری استرسی ادرار در زنان مؤثر است.

بیان مسئله

بی‌اختیاری استرسی ادرار (Stress Urinary Incontinence; SUI) یکی از مشکلات شایع در زنان است که می‌تواند کیفیت زندگی را به‌شدت کاهش دهد. این مشکل زمانی رخ می‌دهد که فرد هنگام سرفه، عطسه، خندیدن یا ورزش کردن دچار نشت ادرار شود. در سال‌های اخیر روش‌های جدیدی مانند لیزر واژینال به‌عنوان درمان غیرجراحی برای حل این مشکل مطرح شده‌اند، اما هنوز پرسش اصلی باقی است: آیا واقعاً لیزر در درمان این وضعیت مؤثر است؟

یافته‌‌ها

ایده استفاده از لیزر واژینال

لیزر واژینال در ابتدا برای درمان آتروفی واژن (نازکی و خشکی بافت واژن در دوران یائسگی) طراحی شد. بعدها پژوهشگران بررسی کردند که شاید این تکنیک بتواند در درمان بی‌اختیاری استرسی ادرار هم مفید باشد. لیزر با ایجاد تحریک در بافت واژن و اطراف پیشابراه، ممکن است باعث سفت‌تر شدن و بهبود عملکرد عضلات کف لگن شود.

 مرور شواهد موجود

یک مرور نظام‌مند از کاکرین در سال ۲۰۲۴، نتایج ۹ کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده را روی ۶۸۹ زن بررسی کرد. در این مطالعات، لیزر واژینال (اعم از CO₂ یا Er:YAG) با درمان‌های ساختگی (sham) یا درمان‌های موضعی مثل کرم استروژن مقایسه شد. طول مدت پیگیری بیماران بین سه ماه و یک سال (کوتاه‌مدت) و در یک مطالعه تا پنج سال (میان‌مدت) بود.

نتایج در کوتاه‌مدت (کمتر از یک سال)

شواهد نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت، تعداد زنانی که پس‌از لیزر بهبود کامل داشتند، تفاوت زیادی با گروهی که درمان ساختگی را دریافت کردند، نداشت. هم‌چنین امتیاز پرسش‌نامه‌های مربوط به شدت بی‌اختیاریریال کمی بهتر شد، اما این تفاوت آن‌قدر کوچک بود که احتمالاً برای بیماران در زندگی واقعی محسوس و مهم نیست.

نتایج در میان‌مدت (یک تا پنج سال)

یک مطالعه کوچک در دوره میان‌مدت نشان داد که شاید تعداد بیشتری از زنان پس‌از لیزر بهبود پیدا کنند، اما باز هم پرسش‌نامه‌های کیفیت زندگی و شدت بی‌اختیاری تفاوت معناداری را نشان ندادند. به دلیل تعداد کم مطالعات و حجم پایین نمونه‌ها، این نتایج قابل اعتماد نیستند.

مقایسه با درمان موضعی (استروژن)

در یک مطالعه کوچک با ۴۸ زن، مقایسه بین لیزر واژینال و کرم موضعی استروژن انجام شد. نتیجه این بود که هر دو روش تقریباً تأثیر مشابهی داشتند و تفاوت قابل‌توجهی بین آن‌ها دیده نشد.

بی‌خطری و عوارض

خبر خوب این است که در هیچ‌کدام از مطالعات عارضه جدی ناشی از لیزر گزارش نشد. اما باید توجه داشت که نبود عوارض در مطالعات کوچک و کوتاه‌مدت، به معنای بی‌خطر بودن کامل روش در بلندمدت نیست.

 محدودیت‌های شواهد

بیشتر مطالعات حجم نمونه کمی داشتند و سطح کیفیت شواهد پایین ارزیابی شد. همچنین، طول دوره پیگیری‌ها کوتاه بود و داده‌های بلندمدت وجود نداشتند. علاوه‌بر این، بسیاری از نتایج با اختلافات آماری ناچیز و فاقد اهمیت بالینی بودند. به همین دلیل قطعیت شواهد «خیلی پایین» در نظر گرفته شد.

 نیاز به تحقیقات بیشتر

پژوهشگران توصیه کرده‌اند که مطالعات آینده باید با تعداد بیشتر شرکت‌کنندگان، پیگیری بلندمدت، و مقایسه مستقیم با روش‌های استاندارد (مثل تمرینات کف لگن یا جراحی) انجام شوند. فقط در این صورت می‌توان نظر قطعی‌تری درباره اثربخشی لیزر واژینال داد.

راستی‌آزمایی: برقراری رابطه جنسی در دوره قاعدگی خطرناک است.

نتیجه‌گیری
بر اساس شواهد موجود، نمی‌توان گفت که لیزر واژینال روش مؤثری برای درمان بی‌اختیاری استرسی ادرار در زنان است. شواهد فعلی نشان می‌دهند که این روش یا تفاوتی با درمان ساختگی ندارد، یا اگر تفاوتی هم باشد، بسیار کوچک و غیرقابل‌توجه است. بنابراین، این ادعا که «لیزر واژینال در درمان بی‌اختیاری استرسی ادرار در زنان مؤثر است»، در حال حاضر درست نیست و هنوز شواهد کافی برای تأیید آن وجود ندارد.

منبع

Ippolito GM, Crescenze IM, Sitto H, Palanjian RR, Raza D, Barboglio Romo P, Wallace SA, Orozco Leal G, Clemens JQ, Dahm P, Gupta P. Vaginal lasers for treating stress urinary incontinence in women. Cochrane Database of Systematic Reviews 2025, Issue 7. Art. No.: CD013643. DOI: 10.1002/14651858.CD013643.pub2. Accessed 04 September 2025.