تله کلیک (clickbait) چیست.

تله کلیک چیست و چگونه باعث ترویج اطلاعات نادرست مرتبط با سلامت می‌شود؟

با استفاده از این روش برای همیشه از شر دیابت خلاص شوید، فقط کافی است اینجا را کلیک کنید!”. این یک نمونه از تله کلیک است.

تله کلیک یا Clickbait نوعی عنوان یا تیتر هیجان‌انگیز است که برای جلب توجه و ترغیب خوانندگان به کلیک کردن روی لینک محتوا طراحی شده است.

در تله کلیک شما با یک عنوان یک عنوان گمراه‌کننده، فریب‌کارانه و جذاب مواجه می‌شوید که شما را به محتوایی که از آن عنوان انتظار داشتید نمی‌رساند.

در واقع شما روی یک لینک کلیک می‌کنید و بعد می‌بینید که محتوایی را که انتظار داشته‌اید در مقاله وجود ندارد. در موضوعات مرتبط با سلامت، تله کلیک می‌تواند منجر به پخش اطلاعات نادرست جدی شود، بر ادراک خوانندگان تأثیر بگذارد و به طور بالقوه بر رفتارهای مرتبط با سلامت آنان تأثیر بگذارد (۱).

به‌عنوان‌مثال، تیترهایی مانند “مطالعه جدید ثابت می‌کند که شکر به اندازه کوکائین اعتیادآور است! ” یا “پزشکان نمی‌خواهند شما این ترفند ساده برای کاهش وزن  کیلوگرم در هفته را یاد بگیرید.” را می تون به عنوان تله کلیک در نظر گرفت.

چنین عناوینی یا اغراق‌آمیز هستند و یا واقعیت بیان شده در یک مطالعه را تحریف کرده‌اند. یک مطالعه ممکن است شباهت‌های بین رفتارهای اعتیاد به شکر و مواد مخدر را بررسی کند، اما مقایسه شکر با کوکائین بدون مقدمه‌چینی مناسب و توضیح کافی، می‌تواند برای مردم عادی گمراه‌کننده باشد.

«یک ترفند ساده» برای کاهش وزن نیز ممکن است محتوایی را به شما نشان دهد که شامل توصیه‌های مبهم و فاقد شواهد باشد، مانند یک رژیم غذایی که نه مغذی است و نه سالم.

سوگیری زودیابی و خطر تفسیر اشتباه یافته های یک مطالعه برای سلامت مردم

عناوین تله کلیک مرتبط با سلامت معمولاً بر ادعاهای اغراق‌آمیز در مورد روش‌های پیشگیری، درمان‌های معجزه‌آسا یا اظهارات هشداردهنده تکیه می‌کند که به‌جای ارائه شواهد، احساسات مخاطب را درگیر می‌کند.

به‌ عنوان‌ مثال، مقاله‌هایی که وعده می‌دهند «درمان سرطان با این مواد آشپزخانه!» اغلب در انتخاب رفرنس‌ها به‌صورت انتخابی عمل کرده‌اند. چنین محتواهایی با تمرکز بر مطالعات آزمایشگاهی یا مطالعات با حجم نمونه کوچک و سطح قطعیت پایین سعی می‌کنند مطالب خود را کاملاً معتبر جلوه دهند.

در حقیقت، حتی زمانی که مواد غذایی یا ترکیبات خاصی در محیط‌های آزمایشگاهی پتانسیلی برای درمان سرطان نشان می‌دهند، از درمان‌های اثبات شده فاصله زیادی دارند و به تحقیقات بسیار بیشتری نیاز دارند.

مردم ممکن است درمان‌های اثبات شده را به نفع این جایگزین‌های اغراق‌آمیز کنار بگذارند که می‌تواند پیامدهای فاجعه باری را برای بیمار به دنبال داشته باشد.

یکی از مسائل اصلی مربوط به تله کلیک مرتبط با سلامت این است که سوءتفاهم‌ها را در مورد موضوعات پیچیده بیشتر می‌کند. افرادی که با عناوین تله کلیک مواجه می‌شوند، حتی درصورتی‌که متن کامل خبر را هم نخوانند و به دنبال صحت محتوای ارائه شده نیز نروند، ممکن است ادعای مطرح شده را باور کنند یا ادعای مطرح شده در آن عنوان بر روی باورهای آنان تأثیر بگذارد.

به‌عنوان‌ مثال، عنوانی مانند “واکسن‌ها با اوتیسم مرتبط هستند، تحقیقات جدید نشان می‌دهد! ” نه‌تنها نادرست است بلکه می‌تواند والدین را از واکسینه کردن فرزندانشان منصرف کند. عناوین گمراه‌کننده‌ای مانند این‌ها بر ترس و واکنش‌های احساسی سرمایه‌گذاری می‌کنند و تشخیص اطلاعات سلامت قابل‌اعتماد و تأیید شده علمی را برای عموم سخت‌تر می‌کنند (۲).

تفکر نقادانه و اهمیتی که در تحلیل ادعاها و مقالات سلامت دارد!

مشکل دیگر این است که مقالات clickbait اغلب فاقد زمینه و دقت لازم برای درک دقیق یافته‌های علمی هستند. مطالعات بهداشتی پیچیده هستند و شامل جمعیت‌ها، روش‌ها و محدودیت‌های خاصی هستند که تفسیر آنها برای مردم عادی باید توسط پژوهشگران انجام شود.

اما تولیدکنندگان محتوای clickbait معمولاً محدودیت‌ها را نادیده می‌گیرد و به نتیجه‌گیری سریع و باورهای مبتنی بر احساسات به‌جای تصمیم‌گیری آگاهانه دامن می‌زند.

نتیجه‌گیری

عناوین تله کلیک عناوینی گمراه‌کننده، فریب‌کارانه و جذاب هستند که باعث ترویج باورهای نادرست مرتبط با سلامت می‌شوند، برای مقابله با عناوین تله کلیک بهتر است که این عناوین را قبل از صحت سنجی آن باور نکنید و محتوای مرتبط با سلامت را صرفاً از طریق منابع معتبر دنبال کنید.

منابع:

1. Click me…! The influence of clickbait on user engagement in social media and the role of digital nudging – PMC
2. Superlatives, clickbaits, appeals to authority, poor grammar, or boldface: Is editorial style related to the credibility of online health messages? – PMC