نتیجه بررسی: درست

راستی‌آزمایی: مصرف کره گیاهی نسبت به کره حیوانی از سلامت بیشتری برخوردار است.

بیان مسئله

کره، چه با منشأ حیوانی و چه منابع گیاهی، یکی از پرمصرف‌ترین فرآورده‌های غذایی در بسیاری از فرهنگ‌ها به شمار می‌آید. در دهه‌های اخیر با تغییر الگوهای تغذیه‌ای و افزایش نگرانی‌ها درباره بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی‌عروقی، دیابت و چاقی، توجه پژوهشگران به نوع و کیفیت چربی‌های مصرفی بیش‌از پیش جلب شده است. کره حیوانی عمدتاً از چربی‌های اشباع تشکیل شده، درحالی‌که کره‌های گیاهی ترکیبی متنوع از اسیدهای چرب غیراشباع، اشباع و گاه فرآوری‌شده دارند. تفاوت در ترکیب اسیدهای چرب این دو گروه می‌تواند بر متابولیسم لیپیدها، التهاب و سلامت عمومی اثرگذار باشد.

با توجه به تبلیغات گسترده پیرامون آن‌ها، هنوز بحث بر سر اینکه، از دیدگاه سلامت عمومی، این محصولات نسبت به کره حیوانی گزینه بهتری هستند یا خیر، ادامه دارد. مطالعات بالینی، اپیدمیولوژیک و مرورهای سیستماتیک هرکدام داده‌هایی را ارائه کرده‌اند که به تفسیرهای گوناگون منجر شده است. از این‌رو، بررسی جامع شواهد علمی و مرور منابع معتبر می‌تواند در روشن‌تر شدن ابعاد این موضوع نقش مهمی داشته باشد.

 

راستی‌آزمایی: چربی سوزی به تنهایی با نوشیدن آب زیاد امکان پذیر است.

روش کار

نخست با روش PICO، واژگان کلیدی را از قبیل: Butter؛ Margarine؛ Saturated fats؛ Animal-based butter و Plant-based butter/Vegetable spreads استخراج کرده و پس‌از یافتن MeSH terms در پایگاه اطلاعاتی PubMed، به جست‌وجوی مقالات پرداختیم.

چربی‌ها و سلامت قلب: مرور سه منبع کلیدی

یافته‌های علمی در سال‌های اخیر نشان داده‌اند که نوع چربی مصرفی تأثیر مستقیم بر سلامت قلب و عروق دارد. مرور سیستماتیک کاکرین (۲۰۲۰) با تحلیل کارآزمایی‌های طولانی‌مدت نشان داد که کاهش مصرف چربی‌های اشباع، به‌ویژه زمانی که با چربی‌های غیراشباع جایگزین شود، می‌تواند خطر بروز رویدادهای قلبی‌عروقی را کاهش دهد (۱).

 

راستی‌آزمایی: آبغوره، چربی خون را از بین می‌برد.

این نتیجه‌گیری با بیانیه‌­ انجمن قلب آمریکا (۲۰۱۷) هم‌راستا است؛ در این بیانیه تأکید شد که جایگزینی اسیدهای چرب اشباع با چربی‌های غیراشباع، سطح کلسترول LDL را به‌طور قابل‌ توجهی کاهش داده و در نهایت می‌تواند به پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی کمک کند (۲).

شواهد حاصل از کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی شده نیز این روند را تأیید می‌کنند. به‌عنوان نمونه، یک مطالعه­‌ بالینی در سال ۲۰۱۸ نشان داد که مصرف کره نسبت به روغن نارگیل و به‌ویژه روغن زیتون، سطح LDL را به‌طور معناداری افزایش می‌دهد که می‌تواند نشان‌دهنده­‌ تاثیرات نامطلوب‌تر مصرف کره حیوانی بر سلامت قلب باشد (۳).

 

راستی‌آزمایی: مداخلات مبتنی بر میکروبیوم روده می‌توانند به مدیریت بالینی چاقی در کودکان و نوجوانان کمک کنند.

روغن‌های گیاهی در برابر کره: شواهد از مطالعات ترکیبی و کارآزمایی‌ها

جایگزینی چربی‌های حیوانی جامد با روغن‌های گیاهی می‌تواند به بهبود سلامت قلب و عروق کمک کند. نتایج یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز نشان دادند که روغن‌های گیاهی غنی از اسیدهای چرب غیراشباع نسبت به چربی‌های جامد، مانند کره، سطح کلسترول LDL و کلسترول تام را به‌طور معناداری کاهش می‌دهند (۴).

در یک مطالعه دیگر، بررسی ترکیب مارگارین‌ها و روغن‌های گیاهی مدرن در ایالات متحده نشان داد که بیشتر این محصولات نرم و غیرهیدروژنه بوده و عملاً بدون اسیدهای چرب ترانس هستند، درحالی‌که کره حیوانی هم‌چنان حاوی درصد بالایی از چربی‌های اشباع است (۵).

 

راستی‌آزمایی: مصرف روغن حیوانی دلیل قوی‌تر بودن نسل‌های گذشته است.

هم‌چنین، جایگزین کردن کره یا مارگارین‌های سفت قدیمی با مارگارین‌های نرم می‌تواند خطر انفارکتوس میوکارد را در برخی گروه‌ها (به‌ویژه زنان با مصرف بالای چربی) کاهش دهد (۶).

نتیجه­‌گیری

راستی‌آزمایی ادعای «مصرف کره گیاهی نسبت به کره حیوانی سالم‌تر است» نشان می‌دهد که این گفته درست است. مطالعات علمی و کارآزمایی‌ها نشان داده‌اند که جایگزین کردن چربی‌های اشباع موجود در کره حیوانی با چربی‌های غیراشباع موجود در روغن‌های گیاهی، به‌ویژه نمونه‌های نرم و غیرهیدروژنه، باعث کاهش کلسترول LDL (چربی بد خون) و بهبود سلامت قلب می‌شود. هم‌چنین، شواهد نشان می‌دهد که این تغییر می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی، مثل حمله قلبی، را کاهش دهد. با این حال، همه­‌ کره‌های گیاهی یکسان نیستند؛ محصولاتی که قدیمی یا سفت بوده و حاوی چربی ترانس هستند، ممکن است مضر باشند. بنابراین، برتری سلامت کره گیاهی فقط زمانی واقعی است که محصول انتخابی نرم و غیرهیدروژنه باشد.

 

راستی‌آزمایی: رژیم DASH می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی پیشگیری کند.

منابع

۱. Hooper L, Martin N, Abdelhamid A, Smith GD. Reduction in saturated fat intake for cardiovascular disease. *Cochrane Database Syst Rev*. 2020;5(5)\:CD011737.
2. Sacks FM, Lichtenstein AH, Wu JHY, Appel LJ, Creager MA, Kris-Etherton PM, et al. Dietary fats and cardiovascular disease: a presidential advisory from the Amer
ican Heart Association. *Circulation*. 2017;136(3)\:e1–e23.
3. Khattab AA, Sperling LS, Dewey CM, et al. Coconut oil, butter, and olive oil: effects on lipids and other cardiovascular risk factors in healthy adults in a randomized trial. *BMJ Open*. 2018;8(3)\:e020167.
4. Mensink RP. Effects of saturated fatty acids on serum lipids and lipoproteins: a systematic review and regression analysis. *Am J Clin Nutr*. 2016;103(2):356–۶۸.
۵. Ismail A, Rice BH, Mueller NT, et al. Fatty acid composition and trans fatty acid content of margarine and spreads in the US marketplace, 2021. *Nutrients*. 2021;13(8):2704.
6. de Oliveira Otto MC, Mozaffarian D, Kromhout D, Bertoni AG, Sibley CT, Jacobs DR Jr, et al. Dietary intake of saturated fat by food source and incident cardiovascular disease: the Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis. *Am J Clin Nutr*. 2017;105(2):433–۴۱.