راستیآزمایی: برای مصرف آب آشامیدنی خانگی، نیاز به تصفیه کردن آب شهری است.
در علم پزشکی، اظهارنظرهای قطعی و اطمینان‌بخش گاهی می‌توانند گمراه‌کننده باشند، زیرا پزشکی به دلیل پیچیدگی و تنوع بسیار زیاد افراد و شرایط مختلف، علمی است که در آن عدم قطعیت جزئی از ذات آن است. بنابراین، ضروری است که متخصصان و صاحبنظران این حوزه در صحبت‌های خود از کلمات قطعی پرهیز کرده و به جای آن، از عباراتی که نشان‌دهنده عدم قطعیت و پذیرش تغییر هستند، استفاده کنند.
برای مثال، در مورد درمان بیماری‌ها، هیچ‌گاه نمی‌توان یک درمان قطعی برای تمامی بیماران در نظر گرفت. به عنوان مثال، در درمان سرطان، پزشکان به‌طور معمول نمی‌توانند با قطعیت بگویند که درمان خاصی برای همه بیماران موثر است، چرا که نوع سرطان، مرحله آن و ویژگی‌های فردی هر بیمار می‌تواند نتایج درمان‌ها را متفاوت کند.
در چنین شرایطی، اگر پزشک بگوید: “این درمان قطعا جواب می‌دهد”، ممکن است بیمار یا خانواده او انتظارات غیرواقعی پیدا کنند و در صورت عدم موفقیت، احساس ناامیدی و عدم اعتماد به سیستم درمانی داشته باشند.
در عوض، بیان این‌که “این درمان بر اساس شواهد موجود ممکن است مفید باشد، اما نتایج می‌توانند متفاوت باشند” باعث می‌شود که بیمار و خانواده‌اش بهتر از احتمال موفقیت و همچنین ریسک‌های احتمالی آگاه شوند.
دیگر مثال این است که در حوزه داروها، بسیاری از داروها ممکن است در درمان یک بیماری برای برخی افراد موثر باشند و برای دیگران بی‌اثر یا حتی مضر باشند. به همین دلیل، اظهار نظر قطعی درباره اثربخشی یک دارو بدون در نظر گرفتن تفاوت‌های فردی می‌تواند نتیجه‌ی منفی داشته باشد.
به عنوان نمونه، داروی “ایبوپروفن” ممکن است برای بسیاری از افراد در کاهش درد مؤثر باشد، اما در برخی افراد که مشکلات کبدی دارند، می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. به جای استفاده از عباراتی مانند “این دارو قطعا موثر است”، بهتر است که پزشکان بگویند: “این دارو در بسیاری از موارد موثر است، اما برای برخی افراد ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند، بنابراین باید تحت نظر پزشک استفاده شود.”
در نهایت، استفاده از عدم قطعیت نه تنها از جنبه علمی ضروری است، بلکه به جلب اعتماد بیماران نیز کمک می‌کند. وقتی بیماران متوجه می‌شوند که پزشکان با دقت و بر اساس شواهد موجود تصمیم می‌گیرند و هیچ وقت هیچ درمانی را به‌عنوان “قطعی” و “۱۰۰%” معرفی نمی‌کنند، احساس اطمینان بیشتری پیدا می‌کنند. این رویکرد باعث می‌شود که بیماران بهتر درک کنند که درمان‌ها به طور فردی و در چارچوب شرایط خاص هر فرد اعمال می‌شوند و در نتیجه، انتظارات منطقی‌تری داشته باشند.
در نهایت، علم پزشکی همیشه در حال پیشرفت است و هیچ درمانی، روش یا دارویی قطعا برای همه افراد موثر نخواهد بود. بنابراین، به‌جای سخن گفتن با قطعیت، متخصصان پزشکی باید از عباراتی استفاده کنند که بیانگر عدم قطعیت و پذیرش شواهد جدید باشد، به‌ویژه زمانی که با شرایط و نیازهای منحصر به فرد هر بیمار روبه‌رو هستند.
دیدگاهتان را بنویسید