نتیجه بررسی: ادعای فاقد شواهد

راستی آزمایی / محمدبیگی: قانون جوانی جمعیت تا ۹۰ درصد جلوی کاهش تولد را گرفت.

فاطمه محمدبیگی عضو کمیسیون بهداشت مجلس در مصاحبه با خبرگزاری ایرنا ادعا کرده است: قانون جوانی جمعیت تا ۹۰ درصد جلوی کاهش تولد را گرفت.

وی در دفاع از این ادعا اذعان داشته است: تا سال ۹۹ که بنده وارد مجلس یازدهم شدم، کشور با کاهش ۱۷۰ هزار تولد روبرو بود و از زمان تصویب قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در سال ۱۴۰۰ تا الان این عدد به ۱۷ هزار رسیده است(۱).

فکت نامه سلامت به بررسی این ادعا می پردازد:

ادعای کاهش ۹۰ درصدی کاهش تولد به واسطه قانون جوانی جمعیت، ادعایی بزرگ و مهم است که نیازمند ارائه شواهد و مدارک قوی و قابل اتکا می‌باشد. برای اثبات چنین ادعایی، ارائه دهندگان آن باید به موارد زیر توجه کنند.

آمار دقیق و قابل مقایسه:

این اطلاعات شامل ارائه آمار دقیق تعداد تولدها قبل و بعد از اجرای قانون، مقایسه این آمار با روند کلی کاهش تولد در سال‌های قبل از اجرای قانون، تجزیه و تحلیل آماری دقیق برای نشان دادن تفاوت معنادار آماری بین دو دوره است که باید توسط فرد ادعا کننده مطرح شود(۲).

گزارش عوامل مداخله گر در این آمار:

بررسی تأثیر سایر عوامل موثر بر نرخ تولد مانند وضعیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تغییرات در سبک زندگی عواملی است که می تواند در تغییرات نرخ باروری موثر باشد و فرد مدعی بدان اشاره نکرده است. تا اثر این عوامل بررسی نشود، این ادعا که یک مداخله باعث این اثر شده اشتباه شده است(۳).

همچنین برای این ادعا باید داده های زیر نیز توسط ادعاکننده منتشر شود:

• ارزیابی میزان استفاده از تسهیلات و حمایت‌های پیش‌بینی شده در قانون
• بررسی موانع موجود در اجرای کامل قانون و راهکارهای رفع آن‌ها
• ارائه شواهدی مبنی بر اجرای کامل و موثر مواد قانونی

صرف همزمانی افزایش نرخ تولد با اجرای قانون، لزوماً به معنای علت و معلولی بودن این دو نیست. عوامل متعدد دیگری نیز می‌توانند بر نرخ تولد تأثیرگذار باشند. از سویی دیگر برای ارزیابی دقیق تأثیر قانون، نیاز به بررسی داده‌های آماری در یک دوره زمانی کافی پس از اجرای آن است(۴).

نتیجه گیری

ادعای کاهش ۹۰ درصدی کاهش تولد، ادعای بزرگی است که نیازمند ارائه شواهد و مدارک قوی و قابل اتکا می‌باشد. ارزیابی این ادعا باید بر اساس روش‌های علمی و با در نظر گرفتن تمام عوامل موثر صورت گیرد. صرفاً ارائه آمار کلی بدون بررسی دقیق عوامل موثر و کنترل‌های آماری، نمی‌تواند به عنوان دلیل کافی برای اثبات این ادعا در نظر گرفته شود.

فکت نامه سلامت با بررسی جوانب مختلف، این ادعا را فاقد شواهد میداند.

منابع:

۱- www.irna.ir

2- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0895435698001292?casa_token=1H1J7JeIs0MAAAAA:GcRXsWzgOrZZhEgNki3Pg_HNikJJ_94Zjap0L8n1ujYX9-V75FHSSZKp6LQYHKHxUxsgUgwiCZw

3- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1470160X13000344

4- https://ieeexplore.ieee.org/abstract/document/7180371/