در دو بخش از مطالب قبلی از فکت نامه سلامت برخی از مغالطه‌های منطقی که افراد علم ستیز و طرف‌داران شبه‌علم در تولید محتوای بدون شواهد از آن استفاده می‌کنند را معرفی کردیم. در این پست آخرین موارد از مغالطه های منطقی که افراد ضدعلم ممکن است از آن ها استفاده کنند را معرفی میکنیم.

نتیجه بررسی: سونوگرافی می‌تواند 37 تا 46 درصد از ناهنجاری‌های مادرزادی را تشخیص دهد. در مورد ناهنجاری‌های شدید و کشنده حساسیت سونوگرافی تا 91 درصد است. در مورد هزینه اثربخشی غربالگری ژنتیک برای زنان باردار اخیراً یک مطالعه نشان داد این این غربالگری برای سندرم داون هزینه اثربخشی مطلوبی ندارد اما این مطالعه با توجه به این که محدود به یک بیماری است نباید به تنهایی مبنای تصمیم‌گیری قرار بگیرد.

 مغالطه منطقی یک شگرد انحرافی است که با معرفی یک موضوع نامربوط توجه را از موضوع اصلی منحرف می‌کند. به عنوان مثال، هنگام بحث در مورد ایمنی واکسن‌ها، یک فرد مخالف واکسن ممکن است گفتگو را به سمت تئوری‌های توطئه نامرتبط در مورد شرکت‌های داروسازی منحرف کند، بنابراین از شواهد واقعی در مورد ایمنی واکسن اجتناب می‌کند.

خلاصه بررسی: به‌طور کلی شواهد نشان می‌دهد که برخی مکمل‌ها می‌توانند به حفظ عملکرد سیستم ایمنی کمک کنند. البته این اثرگذاری به عوامل مختلفی بستگی دارد. از طرفی باید دقت داشت که مصرف بیش از حد برخی مکمل‌ها می‌تواند مضر باشد و بایستی تحت نظر پزشکان، کارشناسان و متخصصین تغذیه و مراقبین سلامت مصرف کرد. در نهایت می‌توان گفت که مکمل‌ها می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند.

یکی از رایج‌ترین تکنیک‌های افراد ضد علم و شبه علم، استفاده از اصطلاحات علمی پیچیده و واژه‌های شبه علمی است. این روش به آنها کمک می‌کند تا ادعاهای خود را معتبر و علمی جلوه دهند، در حالی که در واقعیت، این ادعاها فاقد پشتوانه علمی هستند.

خلاصه بررسی: هیچ شواهدی مبنی بر مضر بودن مصرف هم‌زمان ماهی و لبنیات وجود ندارد و در بسیاری از فرهنگ‌های غذایی این دو کنار هم مصرف می‌شوند.

نتیجه گیری: براساس بررسی اصل خبر، خبر منتشره از کلام دکتر مسعود مردانی کذب است و این استاد مصاحبه ای با این عنوان با رسانه ها نداشته. در نتیجه فکت نامه سلامت این ادعا را نادرست میداند و کذب میداند.

خلاصه راستی آزمایی: براساس بررسی فکت نامه سلامت، اولا این ویروس جدید نیست و در گذشته نیز وجود داشته است. دوما افزایش موارد مربوط به هند است و هنوز افزایش مواردی در سایر کشورها گزارش نشده است. سوما برخی بیماری ها سالها در بسیاری از کشورها وجود دارد که برخی مواقع افزایش موارد بیشتر از حد انتظار است و در ماجرای این خبر نیز کشور هند در برخی مناطق شاهد این افزایش موارد است. در نتیجه ادعای کشف ویروس شدید در هند ادعای فاقد شواهد است.

شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، توییتر و فیسبوک به طور فزاینده‌ای به منبع اصلی اطلاعات برای بسیاری از افراد تبدیل شده‌اند. سلبریتی‌ها با داشتن میلیون‌ها دنبال‌کننده، قدرت زیادی در شکل دادن به افکار عمومی دارند. اما باید به یاد داشته باشیم که شهرت در یک زمینه (مثلاً بازیگری یا ورزش) لزوماً به معنای داشتن دانش تخصصی در حوزه سلامت نیست.

خلاصه راستی آزمایی: به طور خلاصه، در حال حاضر مدرک علمی با سطح قطعیت بالا برای حمایت از این ادعا وجود ندارد که پوشیدن سوتین، از جمله سوتین‌های زیر سیم، باعث سرطان سینه می‌شود. مطالعات انجام شده موجود ارتباطی بین پوشیدن سوتین (و عادات مربوط به آن) با خطر ابتلا به سرطان سینه پیدا نکرده‌اند. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه، تمرکز بر روی عوامل خطر و انتخاب سبک زندگی سالم ضروری است.

در نتیجه با بررسی شواهد و آمارها، فکت نامه سلامت، خبر افزایش شیوع جذام را در ایران نادرست میداند.

افراد علم ستیز و طرف‌داران شبه علم از مغالطه‌های منطقی مختلف استفاده می‌کنند تا به ادعاهای خود (علیرغم فقدان شواهد علمی محکم) حال و هوای معتبر بودن ببخشند.