نتیجه بررسی: درست

راستی‌آزمایی: واقعیت مجازی می‌تواند به توان‌بخشی پس‌از سکته مغزی کمک کند.

سکته مغزی یکی از علل اصلی ناتوانی‌های عصبی در جهان است که میلیون‌ها نفر را درگیر می‌کند و بازتوانی مؤثر برای بازگرداندن عملکردهای حرکتی و شناختی پس از آن اهمیت زیادی دارد. در سال‌های اخیر، تکنولوژی واقعیت مجازی (Virtual Reality) یا VR به عنوان یک ابزار نوین و نوآورانه در حوزه توان‌بخشی پس از سکته مغزی مورد توجه قرار گرفته است. این فناوری با ایجاد محیط‌های تعاملی و شبیه‌سازی شده، فرصت‌های متعددی برای تمرین‌های هدفمند و افزایش انگیزه بیماران فراهم می‌کند. سوال اصلی این است که آیا واقعیت مجازی می‌تواند به طور مؤثر روند توان‌بخشی را تسریع کرده و نتایج بالینی بیماران سکته مغزی را بهبود بخشد یا خیر؟ برای پاسخ به این پرسش به بررسی مقالات مرتبط در این حوزه پرداخته ایم.

راستی‌آزمایی ادعا: جوانان به علت تغذیه ناسالم دچار سکته قلبی می‌شوند

روش کار:

نخست با روش PICO، واژگان کلیدی از قبیل: Virtual reality، Stroke و Rehabilitation را استخراج و بعد از یافتن MeSH terms  در پایگاه اطلاعاتی PubMed به جست و جوی مقالات پرداختیم.

راستی‌آزمایی: رژیم DASH می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی پیشگیری کند.

نقش واقعیت مجازی در توان‌بخشی پس از سکته مغزی:

در نتایج یک مطالعه مداخله‌ای که با استفاده از محیط‌های واقعیت مجازی برای بیماران با آسیب بازو پس از سکته مغزی تمریناتی طراحی کرده بودند، مشخص شد این روش باعث بهبود عملکرد حرکتی بازو و افزایش توانایی انجام حرکات ظریف می‌شود؛ بهبودی که می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی در استقلال بیماران داشته باشد (۱).

همچنین، یافته‌­های یک کارآزمایی بالینی تصادفی حاکی از آن بود که تمرینات واقعیت مجازی مبتنی بر حرکتی-تعاملی (Wii) نه تنها قابل قبول و ایمن است، بلکه به طور قابل توجهی بهبود عملکرد حرکتی و تعامل بیماران را نسبت به درمان‌های معمولی ارتقا می‌دهد و این روش می‌تواند انگیزه و مشارکت بیماران را در طول دوره توان‌بخشی نیز افزایش دهد (۲).

راستی‌آزمایی: بازتوانی فیزیکی برای بهبود عملکرد و تحرک افراد پس‌از سکته مغزی موثر هستند.

همسو با یافته‌­های فوق، بررسی استفاده از توان‌بخشی تقویت‌شده با واقعیت مجازی پس از سکته مغزی نیز روشن کرد که افزودن این راهبرد نوین به برنامه توان‌بخشی سنتی می‌تواند منجر به بهبود قابل توجهی در عملکرد حرکتی بیماران شود و امکان تمرینات هدفمندتر و جذاب‌تر را فراهم آورد (۳).

واقعیت مجازی در توان‌بخشی سکته مغزی: مرور شواهد علمی:

بررسی تأثیر تمرینات بازویی با کمک فناوری‌های الکترومکانیکی و رباتیک بر بهبود فعالیت‌های روزمره، عملکرد بازو و قدرت عضلات پس از سکته مغزی نشان می‌دهد که استفاده از این فناوری‌ها می‌تواند بهبودی معناداری در عملکرد حرکتی بیماران ایجاد کند، اگرچه کیفیت شواهد موجود متغیر بوده و به مطالعات بیشتر نیاز است تا اثربخشی دقیق‌تر تعیین شود، اما این پژوهش تاکید می‌کند که فناوری‌های رباتیک و الکترومکانیکی به عنوان مکملی برای توان‌بخشی سنتی می‌توانند مفید باشند (۴, ۵).

راستی‌آزمایی: مصرف دوز پایین نیکوتین می‌تواند سرعت پیری مغز را کاهش دهد.

 مرور جامعی از روش‌های توان‌بخشی سکته مغزی که بخشی از آن به بررسی واقعیت مجازی اختصاص داشت؛  تاکید داشت که واقعیت مجازی یک گزینه درمانی نوظهور و امیدوارکننده است که می‌تواند در کنار روش‌های سنتی به بهبود عملکرد بیماران کمک کند، اما همچنان نیازمند مطالعات بیشتر با کیفیت بالاتر برای تعیین نقش دقیق آن در مسیر درمان است (۶).

راستی‌آزمایی: بهداشت دهان و دندان با سلامت قلب و عروق انسان مرتبط است.

نتیجه‌­گیری:

شواهد حاصل از مطالعات مداخله‌ای، کارآزمایی‌های بالینی و مرورهای سیستماتیک نشان می‌دهد که واقعیت مجازی می‌تواند بهبود عملکرد حرکتی، افزایش توانایی انجام حرکات ظریف و ارتقای انگیزه و مشارکت بیماران را پس از سکته مغزی تسهیل کند، به‌ویژه زمانی که همراه با توان‌بخشی سنتی به‌کار رود. با وجود این، کیفیت متوسط بخشی از شواهد و تنوع نتایج مطالعات، ضرورت انجام پژوهش‌های باکیفیت‌تر و گسترده‌تر را برای تعیین جایگاه قطعی این فناوری در توان‌بخشی سکته مغزی آشکار می‌سازد.

راستی‌آزمایی: واقعیت مجازی به بازتوانی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس کمک می‌کند.

فهرست منابع:

۱. Do AH, Wang PT, King CE, Abiri A, Nenadic Z. Brain-Computer Interface Controlled Functional Electrical Stimulation System for Ankle Movement. Journal of NeuroEngineering and Rehabilitation. 2011;8(1):49.
2. Saposnik G, Teasell R, Mamdani M, Hall J, McIlroy W, Cheung D, et al. Effectiveness of virtual reality using Wii gaming technology in stroke rehabilitation: a pilot randomized clinical trial and proof of principle. Stroke. 2010;41(7):1477-84.
3. Merians AS, Jack D, Boian R, Tremaine M, Burdea GC, Adamovich SV, et al. Virtual Reality–Augmented Rehabilitation for Patients Following Stroke. Physical Therapy. 2002;82(9):898-915.
4. Laver KE, George S, Thomas S, Deutsch JE, Crotty M. Virtual reality for stroke rehabilitation. Cochrane database of systematic reviews. 2011(9).
5. Mehrholz J, Pohl M, Platz T, Kugler J, Elsner B. Electromechanical and robot‐assisted arm training for improving activities of daily living, arm function, and arm muscle strength after stroke. Cochrane database of systematic reviews. 2018(9).
6. Teasell R, Foley N, Salter K, Bhogal S, Jutai J, Speechley M. Evidence-based review of stroke rehabilitation: executive summary. Topics in stroke rehabilitation. 2009;16(6):463-88.