از تاثیر تمرینات قلبیتنفسی و مقاومتی بر عملکرد حرکتی در بیماران دچار سکته مغزی چه میدانیم؟
شاید هنگام جستوجوی اطلاعات پزشکی یا تصمیمگیری درباره درمانی خاص، با منابع مختلفی روبهرو شده باشید. اما چطور میتوان فهمید کدام اطلاعات واقعا معتبر و علمی هستند؟ کاکرین (Cochrane)، یکی از معتبرترین و مستقلترین سازمانهای جهانی در زمینه مرور و تحلیل مطالعات پزشکی است که با هدف ارتقای سلامت عمومی، شواهد علمی را به زبان ساده و قابلفهم برای عموم مردم، بیماران، و متخصصان ارائه میدهد. اگر تاکنون نام کاکرین را نشنیدهاید یا نمیدانید چرا باید به آن اعتماد کرد، با ما همراه باشید تا با دنیای دقیق و شفاف این مرجع جهانی آشنا شوید.
گفتوگو/ چرا علیرغم عوارض یک دارو یا واکسن، باید بازهم از آن استفاده کرد؟
داستان کاکرین
کاکرین در سال ۱۹۹۲ در آکسفورد، بریتانیا، با هدف تسهیل در تهیه مرورهای نظاممند از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده در حوزه سلامت تأسیس شد. این مرکز الهامگرفته از پزشک اسکاتلندی، آرچی کاکرین، است که بر اهمیت استفاده بهینه و منصفانه از منابع برای درمانهای مؤثر تأکید داشت. فعالیتهای اولیه این همکاری بینالمللی به دهه ۱۹۸۰ بازمیگردد و تمرکز آن بر مرور مطالعات مربوط به بارداری و زایمان بود. اصول اولیهای چون همکاری، بهروز بودن، کاهش سوگیری (bias) و تضمین کیفیت، از ابتدا پایههای اساسی فعالیتهای کاکرین را تشکیل دادهاند.
چرا در پاسخ به مسائل پزشکی باید از عبارتهای «عدم قطعیت» استفاده کنیم؟
چرا کاکرین اهمیت دارد؟
کاکرین با هدف بهبود تصمیمگیری در حوزه سلامت، بیش از ۲۵ سال است که نقش مهمی را در گردآوری، تحلیل و ارائه بهترین شواهد پژوهشی ایفا میکند. این مؤسسه، که پیشتر به نام «Cochrane Collaboration» شناخته میشد، کمک میکند تا بیماران، پزشکان، پرستاران، پژوهشگران و سیاستگذاران بتوانند بر اساس اطلاعات دقیق و قابل اعتماد، تصمیمات درمانی آگاهانهتری را بگیرند.
چه افرادی در کاکرین هستند و چگونه فعالیت میکنند؟
کاکرین یک شبکه جهانی و مستقل از بیشاز ۳۷هزار نفر از ۱۳۰ کشور دنیاست؛ متشکل از محققان برجسته، بیماران، مصرفکنندگان خدمات سلامت و متخصصانی از حوزههای مختلف. این همکاران از طریق گروههای موضوعی و منطقهای، مرورهای سیستماتیک را بهصورت آنلاین و بدون وابستگی مالی یا تجاری تهیه میکنند. هر گروه کاکرین مانند یک نهاد مستقل، فعالیت دارد و مأموریت آنها تولید دانش معتبر، بیطرف و در دسترس است.
چرا مأموریت کاکرین همچنان حیاتی است؟
در دنیایی که اطلاعات سلامت بهسرعت در حال گسترش است، خطر سردرگمی و برداشتهای نادرست نیز افزایش یافته است. کاکرین با ارائه شواهد دقیق و قابل فهم، به شفافسازی مسیر درمان کمک کرده و بهعنوان «استاندارد طلایی اطلاعات سلامت» از تصمیمگیری آگاهانه حمایت میکند. هدف نهایی آن، بهبود سلامت عمومی در سراسر جهان است.
کاکرین ایران؛ پیوند دانش جهانی با سلامت ملی
مرکز کاکرین ایران در ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی (بهمنماه ۱۳۹۵)، با هدف ارتقای تصمیمگیری سلامت مبتنی بر شواهد در کشور، تأسیس شد. این نهاد بهعنوان بخشی از شبکه جهانی کاکرین، تلاش میکند تا اطلاعات علمی معتبر و مرورهای سیستماتیک را در اختیار جامعه سلامت ایران قرار دهد و به بهبود کیفیت مراقبتهای درمانی کمک کند.
چرا مرورهای ساختاریافته از کارآزماییهای بالینی ارزش علمی بیشتری دارند؟
کاکرین ایران بهصورت یک شبکه در مؤسسه ملی توسعه تحقیقات علوم پزشکی ایران (نهاد زیرمجموعه وزارت بهداشت) فعالیت میکند و همکاری نزدیکی با «شبکه مرور ساختارمند ایران (Iranian Systematic Review Network – ISYREN)» دارد. این همکاری، بستری را برای ترویج روشهای علمی در تهیه مرورهای ساختارمند و تقویت فرهنگ تصمیمگیری بر پایه شواهد در کشور فراهم کرده است.
نتیجهگیری
امروزه کاکرین بهعنوان استاندارد طلایی سلامت مبتنی بر شواهد شناخته میشود. گروههای آن در کشورهای مختلف فعالیت داشته و اطلاعات قابل اعتمادی را در صدها موضوع سلامت به افراد، متخصصان و نهادها ارائه میدهند. تمرکز اصلی کاکرین بر ارائه شواهد دقیق در حوزههایی است که با هدف دستیابی به بیشترین منفعت برای بیشترین افراد، بیشترین نیاز را به اطلاعات معتبر دارند. این جایگاه و رسالت جهانی، کاکرین را شایسته حمایت گسترده کرده است.
عکسنوشت/ تابهحال به این سوالات شایع درباره ایمنی غذایی فکر کردهاید؟
منابع
۱. https://www.cochrane.org/fa/node/345
2. https://iran.cochrane.org/fa/about-cochrane
3. https://iran.cochrane.org/fa/about-cochrane/cochrane-iran
دیدگاهتان را بنویسید