راستی‌آزمایی: برای مصرف آب آشامیدنی خانگی، نیاز به تصفیه کردن آب شهری است.
بیان مسئله
آمپول نوروبیون (Neurobion) یک مکمل دارویی و حاوی ویتامین‌های B1؛ B6 و B12 است، که برای درمان و پیشگیری از کمبود ویتامین‌های گروه B استفاده می‌شود، اما گاهی برخی افراد بدون دستور پزشک یا حتی به‌صورت افراطی و بی‌رویه نسبت به استفاده از آن اقدام می‌کنند، به‌طوری‌که تقریباً ۷۰% از افراد روزانه از این مکمل استفاده می‌کنند، که اغلب بدون راهنمایی حرفه‌ای از سوی متخصصان پزشکی است. این روند خوددرمانی نگرانی‌هایی را در مورد خطرات ایجاد مسمومیت با آن ایجاد می‌کند (۱).
حال «فکت‌نامه سلامت» می‌خواهد این ادعا را بررسی کند که مصرف بدون دستور پزشک یا بی‌رویه این آمپول تا چه اندازه می‌تواند خطرناک باشد؟
ویتامین‌های گروه B
مجموعه ویتامین‌های گروه B شامل هشت ویتامین محلول در آب است که باید از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها به‌صورت منظم دریافت شوند، زیرا بدن قادر به ذخیره‌سازی آن‌ها نیست. درحالی‌که وجود این ویتامین‌ها برای حفظ سلامت ضروری هستند، مصرف بیش‌ازحد آن‌ها می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی شود، با وجود این‌که محلول در آب هستند (۲).
مقدار مصرف توصیه‌شده و متابولیسم ویتامین‌های B
مقدار مصرف روزانه توصیه‌شده، برای پیشگیری از بروز کمبود این ویتامین‌ها است، نه برای مطلوب ساختن وضعیت سلامت. مصرف بیش‌ازحد آن‌ها هیچ مزایای متابولیکی بیشتری را برای فرد به‌همراه ندارد و ممکن است منجر به کاهش کارایی جذب و بروز عوارض جانبی شود (۳).
اثرات مصرف بیش‌ازحد ویتامین‌های گروه B
مصرف بیش‌ازحد ویتامین‌های گروه B، مانند استفاده از آمپول نوروبیون، می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی، از جمله اختلالات گوارشی، مسمومیت عصبی، مقاومت به انسولین و کمبود ویتامین به‌طور متناقض، شود، به‌ویژه دوزهای بالای ویتامین B6 که باعث مسمومیت عصبی شده و مصرف بیش‌ازحد نیاسین (B3) که به بروز بیماری پارکینسون و اختلالات متابولیک کمک می‌کند (۴). از دیگر عوارض می‌توان به سردرد، بی‌خوابی، اضطراب، لرزش، کاهش اشتها، فشار خون بالا و حتی تغییرات شخصیتی اشاره کرد (۵).
ویتامین‌های گروه B پروفایل‌های مسمومیت آن‌ها
هریک از ویتامین‌های گروه B پروفایل‌های مسمومیت خاص خود را دارند، به‌طوری‌که ویتامین B6 بیش‌از دیگران برای ایجاد مسمومیت عصبی نگران‌کننده است، حتی دوزهای متوسط آن، درحالی‌که ویتامین B3 (نیاسین) در دوزهای بالا و مزمن می‌تواند باعث قرمزی پوست، آسیب به کبد و خطر ابتلا به بیماری پارکینسون شود. بیشتر ویتامین‌های گروه B حداقل مقدار مصرف مجاز را دارند، اما ویتامین B12 به‌طور سنتی غیرمسموم شناخته شده است، اگرچه نگرانی‌هایی در مورد مسمومیت آن در حال ظهور است (۶).
نتیجه‌گیری
مجموع شواهد نشان می‌دهد، استفاده از آمپول‌های نوروبیون و دیگر مکمل‌های دارویی، بدون دستور پزشک و بدون رعایت دوز مصرفی، می‌تواند خطرناک باشد و منجر به بروز عوارض خطرناکی برای سلامت شود. اطلاعات ما از تاثیرات بلندمدت این داروها نیز قطعی نیست و استفاده افراطی از ویتامین‌ها و مکمل‌های دارویی، به‌طور فزاینده‌ای سلامت ما را تهدید می‌کنند. با تاکید بر استفاده از مصرف ویتامین‌ها از طریق منابع غذایی، مانند تخم‌مرغ، شیر، حبوبات، گوش، میوه و …، «فکت‌نامه سلامت» مصرف آمپول نوروبیون را به‌صورت افراطی و بدون تجویز پزشک توصیه نمی‌کند و آن را خطرناک قلمداد می‌کند.
روش جست‌وجو
برای جست‌وجو درباره “Effects of excessive and over-the-counter use of vitamin B group ampoules”، از ترکیب کلمات کلیدی مانند “excessive use of vitamin B group ampoules” و “over-the-counter vitamin B supplements side effects” استفاده شد. جست‌وجو در بانک‌های اطلاعاتی علمی برای یافتن مقالات و مطالعات مرتبط با مسمومیت و عوارض جانبی، به‌ویژه در مورد ویتامین‌های B6 و B3، نیز انجام شد.
2- Çoban, Ö., ۲۰۲۱. Several Dosage Forms Containing Vitamin B and Their Use in Therapy. In B-Complex Vitamins-Sources, Intakes and Novel Applications. IntechOpen.
3- Tardy, A.L., Pouteau, E., Marquez, D., Yilmaz, C. and Scholey, A., 2020. Vitamins and minerals for energy, fatigue and cognition: a narrative review of the biochemical and clinical evidence. Nutrients, ۱۲(۱), p.228.
4- Munteanu, C. and Schwartz, B., 2023. B vitamins, glucoronolactone and the immune system: bioavailability, doses and efficiency. Nutrients, ۱۶(۱), p.24.
5- Korah, M.C., Pv, J.R., Rajeswari, R., Behanan, A.H.A.N.A., Paul, E.P. and Sivakumar, T., 2017. Adverse effects and side effects on vitamin therapy: a review. Asian J. Pharm. Clin. Res, 10(5), pp.19-26.
6- Munteanu, C. and Schwartz, B., 2023. B vitamins, glucoronolactone and the immune system: bioavailability, doses and efficiency. Nutrients, 16(1), p.24.
نویسنده: احمد مهری
دیدگاهتان را بنویسید