نتیجه بررسی: درست

راستی‌آزمایی: سرپا ایستادن بیش‌از اندازه باعث افزایش بیماری‌های قلبی‌عروقی می‌شود.

بیان مسئله

ایستادن به‌مدت طولانی در محیط کار یا زندگی روزمره، یکی از رفتارهای شایع میان بسیاری از افراد است، به‌ویژه کسانی که مشاغلی مانند فروشندگی، پرستاری یا کار در خطوط تولید دارند. در سال‌های اخیر، برخی ادعا کرده‌اند که ایستادن بیش‌ازحد ممکن است با پیامدهای نامطلوبی برای سلامت، از جمله افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی (CVD)، همراه باشد. این موضوع باعث شده تا توجه پژوهشگران حوزه سلامت شغلی و بیماری‌های مزمن به بررسی این رابطه جلب شود.

با توجه به اهمیت پیشگیری از بیماری‌های قلبی‌عروقی به‌عنوان یکی از علل اصلی مرگ‌ومیر در سراسر جهان، دستیابی به درک درست از عوامل شغلی و رفتاری مرتبط با آن ضروری است. در این بررسی، تلاش می‌کنیم تا با مرور شواهد علمی موجود، رابطه‌ احتمالی میان ایستادن طولانی‌مدت و خطر بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی را بهتر بشناسیم و میزان اعتبار این ادعا را مشخص کنیم.

یافته‌ها

طبق نتایج مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۸ توسط مجله American Journal of Epidemiology منتشر شد، ارتباط میان ایستادن طولانی‌مدت در محل کار و خطر بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش به‌صورت مطالعه‌ کوهورت آینده‌نگر طراحی شد و بر داده‌های حاصل از بیش‌از ۷,۰۰۰ فرد شاغل در کانادا تمرکز داشت. شرکت‌کنندگان در ابتدای مطالعه هیچ‌گونه سابقه‌ای از بیماری‌های قلبی‌عروقی نداشتند و بر اساس نوع شغل‌شان به دو گروه با فعالیت شغلی عمدتاً ایستاده و عمدتاً نشسته تقسیم شدند. پس از حدود ۱۲ سال پیگیری، پژوهشگران دریافتند افرادی که در محل کار خود به‌طور مداوم ایستاده‌اند، نسبت به کسانی که بیشتر در وضعیت نشسته قرار داشتند، خطر بالاتری برای ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی داشتند. حتی پس از کنترل متغیرهای مخدوش‌کننده، نظیر سن، جنس، مصرف دخانیات، وضعیت اقتصادی-اجتماعی، و فعالیت بدنی خارج از محیط کار، نسبت خطر (Hazard Ratio) بروز بیماری قلبی‌عروقی در افراد دارای مشاغل ایستاده حدود ۲ برابر بیشتر از گروه نشسته گزارش شد. این یافته‌ها برخلاف این تصور رایج بود که ایستادن صرفاً گزینه‌ای سالم‌تر نسبت به نشستن است و نشان داد که قرار گرفتن طولانی‌مدت در وضعیت ایستاده ممکن است با پیامدهای منفی برای سلامت قلب همراه باشد (۱).

نتایج مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۴ با استفاده از داده‌های UK Biobank و در مجله International Journal of Epidemiology منتشر شد، ارتباط میان زمان صرف‌شده برای نشستن، ایستادن، و رفتارهای کم‌تحرک با بروز بیماری‌های قلبی‌عروقی و بیماری‌های گردش خون ارتواستاتیک بررسی شد.

در این مطالعه که با مشارکت ۸۳,۰۱۳ فرد بزرگسال (میانگین سنی ۶۱/۳ سال، ۵۵/۶٪ زن) انجام شد، از شتاب‌سنج (accelerometer) برای اندازه‌گیری دقیق مدت زمان نشستن و ایستادن استفاده شد. بیماری قلبی‌عروقی عمده شامل بیماری عروق کرونر، نارسایی قلبی و سکته مغزی تعریف شد. هم‌چنین، بیماری‌های گردش خون ارتواستاتیک، شامل افت فشارخون ارتواستاتیک، واریس، نارسایی مزمن وریدی و زخم‌های وریدی بودند. نتایج این مطالعه نشان دادند که نشستن بیش‌از ۱۰ ساعت در روز با افزایش خطر هر دو نوع بیماری همراه بود. به‌طوری‌که به‌ازای هر یک ساعت اضافی، خطر بیماری قلبی‌عروقی به‌طور متوسط ۰/۱۵ برابر و خطر بیماری‌های گردش خون ارتواستاتیک ۰/۲۶ برابر افزایش یافت. در نتیجه، برخلاف برخی تصورات رایج، افزایش زمان ایستادن ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌های گردش خون ارتواستاتیک را بالا ببرد و لزوماً تأثیری در کاهش خطر بیماری‌های قلبی‌عروقی ندارد. یافته‌ها نشان می‌دهند که کاهش زمان نشستن نسبت به افزایش زمان ایستادن، رویکرد مؤثرتری برای حفظ سلامت قلبی‌عروقی است (۲).

طبق گفته دکتر اسکات لیر، استاد علوم سلامت و رئیس تحقیقات پیشگیری از بیماری‌های قلبی‌عروقی در دانشگاه سایمون فریزر، «مسئله اصلی نشستن یا ایستادن نیست، بلکه کم‌تحرکی مداوم و بدون وقفه است که می‌تواند مشکل‌ساز باشد. حتی وقتی ایستاده‌اید هم ممکن است کم‌تحرک باشید».

بررسی ادعا: درمان با سلول‌های بنیادی در بیماران مبتلا به حمله قلبی صحت دارد؟

نتیجه‌‌گیری

بر اساس شواهد علمی موجود، به‌ویژه دو مطالعه‌ معتبر منتشرشده در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۴، به نظر می‌رسد که ایستادن طولانی‌مدت، به‌ویژه در محیط کار، می‌تواند با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی و خصوصاً بیماری‌های گردش خون ارتواستاتیک همراه باشد. این یافته‌ها نشان می‌دهند که ایستادن به‌تنهایی جایگزین مناسبی برای نشستن نیست و آنچه اهمیت بیشتری دارد، کاهش کم‌تحرکی مداوم و افزایش تحرک منقطع در طول روز است.

روش جست‌وجو

برای بررسی این ادعا، از کلیدواژه‌های زیر در پایگاه اطلاعاتی PubMed و موتور جست‌وجوی Google Scholar استفاده شده و در نهایت نتایج دو مطالعه مرتبط و معتبر به‌کار رفتند.

(“Prolonged standing” OR “Occupational standing” OR “Standing posture” OR “Long periods of standing”) AND (“Cardiovascular disease” OR “Heart disease” OR “Cardiovascular risk” OR “Atherosclerosis”)

منابع

1. Smith P, Ma H, Glazier RH, Gilbert-Ouimet M, Mustard C. The Relationship Between Occupational Standing and Sitting and Incident Heart Disease Over a 12-Year Period in Ontario, Canada. Am J Epidemiol. 2018;187(1):27-33.
2. Ahmadi MN, Coenen P, Straker L, Stamatakis E. Device-measured stationary behaviour and cardiovascular and orthostatic circulatory disease incidence. International Journal of Epidemiology. 2024;53(6).