بیان مسئله
امروزه با گسترش تکنولوژی ارتباطات، تلفنهای همراه به بخش جداییناپذیر زندگی ما تبدیل شدهاند، تا جایی که تعداد آنها از جمعیت جهان بیشتر است. این افزایش استفاده از موبایل، نیاز به دکلهای مخابراتی را نیز بیشتر کرده است. تشعشعات الکترومغناطیسی بخش اصلی این تکنولوژی هستند که نهتنها از دکلهای مخابراتی، بلکه از خود گوشیهای موبایل، خطوط انتقال برق، رادارها، مایکروویوها و دیگر دستگاههای الکترونیکی نیز ساطع میشوند. این تشعشعات مصنوعی به تشعشعات طبیعی که از خورشید، کیهان و رعد و برق دریافت میکنیم، افزوده شدهاند.
یافتهها
مطالعات نشان دادهاند که قرار گرفتن کوتاهمدت در معرض این تشعشعات میتواند باعث سردرد، خستگی، وزوز گوش، مشکلات تمرکز، افسردگی، فراموشی، تحریک پوست، اختلالات خواب، تهوع، مشکلات قلبی-عروقی، درد قفسه سینه و اختلالات ایمنی و هورمونی شود. همچنین قرار گرفتن طولانیمدت در معرض این امواج میتواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد (۱، ۲).
نکته مهم این است که تاثیر این تشعشعات فقط محدود به انسانها نیست. مطالعات انجامشده روی حیوانات و درختان در نزدیکی دکلهای مخابراتی نشان داده که این موجودات نیز تحت تاثیر این امواج قرار میگیرند. از آنجایی که حیوانات و گیاهان نمیتوانند تحت تاثیر عوامل روانی قرار گیرند، این یافتههای فوق اهمیت ویژهای دارند (۲).
با توجه به نگرانیهای موجود، برخی کشورها استانداردهای سختگیرانهتری را برای حد مجاز تشعشعات وضع کردهاند که ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر کمتر از استانداردهای جهانی است. متاسفانه خطرات این تشعشعات هنوز بهخوبی درک نشده و شرکتهای موبایل همچنان ادعا میکنند که هیچ خطری وجود ندارد. این وضعیت شباهت زیادی به صنعت سیگار دارد که سالها مضرات سیگار را انکار میکرد (۳).
مطالعهای در هند نشان داد که ساکنان مناطقی که در فاصله کمتر از ۵۰ متری دکلهای مخابراتی زندگی میکنند، مشکلات سلامت بیشتری را گزارش میکنند. همچنین این مطالعه نشان داد که زنان نسبت به مردان دچار علائم بیشتری میشوند (۶).
با ورود تکنولوژی ۵G، نگرانیهای جدیدی در مورد افزایش سطح تشعشعات بهوجود آمده است. مطالعات نشان میدهند که در برخی موارد، افرادی که در نزدیکی کاربران تلفن همراه ۵G قرار دارند، ممکن است در معرض تشعشعات بیشتری نسبت به خود کاربر قرار بگیرند (۴).
علاوه بر تشعشعات دکلهای مخابراتی، ما روزانه در معرض تشعشعات متعدد دیگری از جمله تلفنهای بیسیم، کامپیوترها، لپتاپها، دکلهای تلویزیونی و رادیویی، و مایکروویوها قرار داریم. این تشعشعات تجمعی هستند و اثرات آنها میتواند با گذر زمان افزایش یابند.
آکادمی پزشکی اطفال آمریکا چه میگوید؟
در سالهای اخیر، نگرانیها در مورد قرار گرفتن در معرض اشعههای رادیوفرکانسی الکترومغناطیسی که از تلفنهای همراه و آنتنهای ایستگاههای تلفن همراه ساطع میشود، افزایش یافته است. یک مطالعه از مصر نگرانیها را تایید کرد که زندگی در نزدیکی ایستگاههای پایه تلفن همراه خطر ابتلا به مشکلات زیر را افزایش میدهد:
- سردرد
- مشکلات حافظه
- سرگیجه
- افسردگی
- مشکلات خواب
قرار گرفتن کوتاهمدت در معرض این میدانها در مطالعات تجربی همیشه اثرات منفی را نشان نداده، اما این مسئله آسیبهای تجمعی ناشی از این میدانها را رد نمیکند. بنابراین، انجام مطالعات بزرگتری در طول زمان مورد نیاز است تا کمک کند بفهمیم چه کسانی در معرض خطر قرار دارند. در مطالعات بزرگ، رابطهای میان علائم و قرار گرفتن در معرض این میدانها در محیطهای روزمره مشاهده شده است (۵).
محدودیتهای «ایمنی» مقرراتی، محافظتی نیستند
صدها دانشمند محدودیتهای قرار گرفتن را در معرض اشعههای رادیوفرکانسی دکلهای مخابراتی که توسط کمیسیون فدرال ارتباطات ایالات متحده (FCC) و کمیسیون بینالمللی حفاظت از اشعه غیریونساز (ICNIRP) تعیین شدهاند، ارزیابی کرده و دریافتند که این محدودیتها دههها قدیمی بوده و برای سلامت عمومی، بهویژه سلامت کودکان، محافظتکننده نیستند.
علم نشان میدهد که تاثیرات زیستی مضر در سطوحی که FCC و ICNIRP آنها را «ایمن» میدانند، وجود دارد. در واقع، بیشتر مطالعات در زمینههای مهمی، مانند آسیبهای ژنتیکی و عصبی، اثرات منفی ناشی از آنها را نشان میدهند (۶).
براساس مقررات کمیسیون تنظیم مقررات و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران، فاصله مناسب برای نصب دکلهای مخابراتی از ساختمانهای مسکونی و مراکز حساس حداقل ۴۰۰ متر تعیین شده است. همچنین، تجهیزات آنتنها باید حداقل ۳۰ متر از پنجرهها فاصله داشته باشند. این استانداردها با توجه به مطالعات علمی و بهمنظور کاهش اثرات احتمالی امواج الکترومغناطیسی تدوین شدهاند (۷). با گسترش نصب دکلهای مخابراتی، شهروندان نقش کلیدی در نظارت بر رعایت استانداردهای ایمنی دارند. در ایران، سامانه ۱۳۷ بهعنوان پل ارتباطی میان مردم و شهرداریها، امکان ثبت شکایات مربوط به عدم رعایت فاصله استاندارد دکلها را فراهم میکند.
نتیجهگیری
با گسترش استفاده از تلفنهای همراه و افزایش نصب دکلهای مخابراتی، نگرانیها درباره تأثیرات تشعشعات الکترومغناطیسی بر سلامت انسان، حیوانات و محیطزیست افزایش یافته است. مطالعات نشان دادهاند که قرار گرفتن کوتاهمدت و طولانیمدت در معرض این امواج میتواند تاثیرات منفی متعددی مانند مشکلات عصبی، هورمونی، خواب، و حتی افزایش خطر سرطان داشته باشد. با وجود استانداردهای ایمنی و محدودیتهای وضعشده، این نگرانیها، بهویژه با ورود تکنولوژیهای پیشرفتهتر، همچنان پابرجا بوده و نیازمند تحقیقات بیشتر و اقدامات پیشگیرانه است.
بررسی مقالات
روش کار
برای بررسی این ادعا، از کلیدواژهی «Cell tower» و مترادفهای مرتبط با آن در پایگاههای علمی PubMed و Scopus استفاده شد. در نهایت، نتایج حاصل از جستوجو در ۵ مقاله منتخب و منابع دیگر تحلیل شدند.
منابع
- Jagetia GC. Genotoxic effects of electromagnetic field radiations from mobile phones. Environ Res. 2022;212(Pt D):113321.
- Balmori A. Evidence for a health risk by RF on humans living around mobile phone base stations: From radiofrequency sickness to cancer. Environ Res. 2022;214(Pt 2):113851.
- Kumar G. Cell tower radiation. Mumbai, December. 2010.
- Pachuau L, Pachuau Z. Study of Cell Tower Radiation and its Health Hazards on human body.
- PEDIATRICS TAAO. Electromagnetic Fields: A Hazard to Your Health? 2012 [Available from: https://www.healthychildren.org/English/safety-prevention/all-around/Pages/Electromagnetic-Fields-A-Hazard-to-Your-Health.aspx?_gl=1*6nx8r2*_ga*Mzg3MTE2MDQ2LjE2ODk3MzgzNDY.*_ga_FD9D3XZVQQ*MTY4OTc3MzY4MS4yLjAuMTY4OTc3MzY4MS4wLjAuMA..
- Trust EH. The Majority of Studies on Critical Health Endpoints Finds Effects From Wireless Frequencies 2023 [Available from: https://ehtrust.org/the-majority-of-studies-on-critical-health-endpoints-finds-effects-from-wireless-frequencies/.
- ارتباطات واوف. سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی. ۲۰۲۴.
دیدگاهتان را بنویسید