نتیجه بررسی: نادرست

راستی آزمایی: آیا شکستن قولنج انگشتان باعث آرتروز می‌شود؟

صدای ترکیدن مفاصل به دلیل تغییرات در فشار و تشکیل حباب‌های گاز در مایع سینوویال (مایع مفصلی) رخ می‌دهد. این مایع که در فضای بین استخوان‌های مفاصل قرار دارد، به عنوان یک روان‌کننده عمل می‌کند و به کمک غلظت بالای خود باعث کاهش اصطکاک و محافظت از استخوان‌ها در برابر ساییدگی می‌شود.

هنگامی که مفاصل به شکل خاصی کشیده یا خم می‌شوند، مانند زمانی که انگشتان خود را به عقب خم می‌کنید، استخوان‌ها از هم دور می‌شوند و فضای بیشتری بین آن‌ها ایجاد می‌شود. از آنجا که مقدار مایع سینوویال ثابت است، این افزایش حجم باعث ایجاد یک منطقه کم‌فشار در داخل مفصل می‌شود.

این منطقه کم‌فشار باعث می‌شود که گازهای محلول در مایع سینوویال، مانند نیتروژن و دی‌اکسید کربن، به سرعت از مایع خارج شده و حباب‌های گاز را تشکیل دهند. وقتی این حباب‌ها به سرعت شکل می‌گیرند و سپس می‌ترکند، صدای ترکیدن ایجاد می‌شود. صدای ایجاد شده از این فرآیند ممکن است شامل دو صدای جداگانه باشد: یکی هنگام تشکیل حباب و دیگری هنگام ترکیدن آن.

پس از ترکیدن حباب‌ها، گازهای آزاد شده به تدریج در طول چند دقیقه دوباره در مایع حل می‌شوند، که این امر توضیح می‌دهد چرا بعد از ترکاندن مفصل، نمی‌توان بلافاصله همان مفصل را دوباره ترکاند (۱).

شکستن قولنج انگشتان عادتی رایج است که حدود ۲۵ تا ۴۵ درصد افراد آن را انجام می‌دهند. این عمل همواره موضوع بحث‌های مختلف پزشکی بوده و نگرانی‌هایی را در مورد تأثیرات احتمالی آن بر سلامت مفاصل ایجاد کرده است (۲، ۳).

تأثیر بر آرتروز:

یکی از نگرانی‌های اصلی در مورد شکستن قولنج، احتمال ابتلا به استئوآرتریت (آرتروز) است. اما مطالعات متعدد نشان داده‌اند که ارتباط معناداری بین این عادت و ابتلا به استئوآرتریت وجود ندارد. یک مطالعه گذشته‌نگر روی افراد ۵۰ تا ۸۹ ساله نشان داد که شیوع استئوآرتریت در افرادی که عادت به شکستن قولنج دارند (۱۸.۱%) و افرادی که این عادت را ندارند (۲۱.۵%) تفاوت معناداری ندارد (۳). همچنین در مطالعه‌ای دیگر که شامل ۳۰۰ شرکت‌کننده بود مشخص شد که شکستن قولنج انگشتان دست ارتباطی با آرتروز دست ندارد اگر چه ممکن است باعث کاهش عملکرد دست شود (۷).

دکتر دونالد آنگر برای آزمایش این باور که شکستن قولنج مفاصل باعث آرتروز می‌شود، به مدت ۵۰ سال تنها قولنج مفاصل انگشتان دست چپ خود را شکست و این کار را برای دست راست خود انجام نداد. پس از ۳۶۵۰۰ بار شکستن قولنج مفاصل، او دریافت که هیچ نشانه‌ای از آرتروز در هیچ‌کدام از دست‌هایش وجود ندارد. این آزمایش نشان داد که شکستن قولنج مفاصل باعث آرتروز نمی‌شود، و برای این کار خلاقانه و طولانی‌مدت، دکتر آنگر جایزه Ig Nobel را دریافت کرد (۱).

تأثیر بر قدرت و ضخامت غضروف:

یک مطالعه دیگر نشان داد که عادت به شکستن قولنج تأثیری بر قدرت گرفتن دست ندارد. جالب اینکه، افرادی که به طور مداوم قولنج می‌شکنند، ضخامت غضروف متاکارپالس (کف دست) بیشتری نسبت به گروه کنترل داشتند. این یافته می‌تواند نشان‌دهنده یک اثر محافظتی احتمالی باشد (۴).

تأثیرات کوتاه مدت:

مطالعه‌ای که روی ۴۰۰ مفصل متاکارپوفالانژیال (اولین مفصل کف دست و انگشتان) انجام شد، نشان داد که بلافاصله پس از شکستن قولنج، دامنه حرکتی مفصل به طور موقت افزایش می‌یابد. این مطالعه همچنین هیچ شواهدی از تورم یا آسیب فوری پس از شکستن قولنج مشاهده نکرد (۵).

عوارض احتمالی:

با وجود اینکه اکثر مطالعات اثرات منفی جدی را نشان نداده‌اند، برخی گزارش‌ها حاکی از آسیب‌های حاد ناشی از تلاش برای شکستن قولنج وجود دارد. همچنین، یک مطالعه نشان داد که افرادی که به طور مداوم قولنج می‌شکنند، ممکن است تورم دست و کاهش قدرت گرفتن را تجربه کنند بنابراین جهت رهایی از این گمراهی باید مطالعات بیشتر صورت گیرد (۶، ۷).

نتیجه‌گیری:

با توجه به شواهد موجود، به نظر نمی‌رسد که شکستن قولنج انگشتان باعث ابتلا فرد به آرتروز شود و یا خطر جدی برای سلامتی فرد ایجاد کند. بیشتر مطالعات نشان می‌دهند که این عادت به طور مستقیم با استئوآرتریت یا آسیب‌های جدی مفصلی مرتبط نیستند. با این حال، گزارش‌هایی از آسیب‌های موردی و تأثیرات جزئی بر عملکرد دست وجود دارد که توصیه می‌شود با احتیاط بیشتری این کار انجام شود. به نظر می‌رسد بزرگترین خطر ثابت شده این امر آزار اطرافیان است.

روش کار: برای بررسی این موضوع از کلیدواژه‌ «Knuckle cracking» و عبارات مترادف آن‌ها در کتابخانه کاکرین و پایگاه اطلاعاتی پابمد در عنوان مستندات استفاده شد. کلیدواژه‌ها:

“Knuckle cracking” OR “Joint cracking” OR “Hand popping”

مرور کاکرینی برای این جستوجو یافت نشد اما در نمایه نامه پابمد ۲۳ مقاله یافت شد. در نهایت ۶ مقاله مرتبط برای بررسی این موضوع انتخاب شدند. همچنین از مقالات و مجلات اینترنتی موجود در این باره استفاده شد.

منابع:

1. https://ed.ted.com/lessons/why-do-your-knuckles-pop-eleanor-nelsen
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30080300/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21383216/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28137441/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33538690/
6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10067714/
7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2344210/